چکیده:
از زمان فتح اسپانیا تا تشکیل حکومت اموی در این سرزمین (۱۳۸-۹۲ ۰ ق)» خبری مبنی بر جدایی شیعه و سنی در دست نیست. در این سال هاء شیعیان نیز مانند دیگر مسلمانان در جریان فتح اسپانیا و مهاجرت به این سرزمین سهیم بودند. با استقرار حکومت آموی در اندلس (۰۱۳۸ ق)؛ در کنار جنبش های قوم گرا و جدایی طلب., شاهد برخی جنیش های منتسب به تشیع نیز هستیم. این جنبش ها با ایجاد حکومت های شیعی ادارسه و فاطمیان در شمال آفریقا و نقش تبلیغی و سیاسی آنان در اندلس» شدت یافته و در سال های پایانی حکومت اموی منجر به ایجاد خلافت شیعی (حمودیان) گردید. تحلیل حوادث این دوران روشن می کند که ورود اندیشه مناطق شرقی اسلامء اندیشه های عمیق تشیع راهی بدان پیدا نکرد. فقدان یک ایدئولوژی منسجم از طرف خلفای حمودی که بتواند آنان را به جایگزینی مناسب برای حکومت اموی تبدیل کند را می توان از دلایل سقوط زودهنگام این سلسله دانست. از طرف دیگر ظهور دولت فاطمی در مغرب ادنی (۲۹۷ ۰ ق)» مصادف بود با دوران احیای حکومت اندلس توسط امیر عبدالرحمن سوم (۳۵۰-۳۰۰ ۰ ق) و اعلام خلافت اموی در آن دیار (سال ۳۱۶ ق). این تحولات نشان از ایجاد موضعی جدی تر در مقابل نفوذ هرگونه افکار و اندیشه های شیعی به اندلس بود. علاوه بر اینء فقدان زمینه های سیاسی - اجتماعی لازم در اندلس آن گونه که در شرق وجود داشت. باعث عدم نفوذ گسترده و عمیق تشیع در این سرزمین شد. همه این عوامل باعث شد که مذهب تشیع در فضای فکری و فرهنگی اندلس از جایگاهی استوار برخوردار نباشد.
Since the Spanish conquest until the Umayyad rule in this land (92-138 AD),
narratives about the separation of Sunnis and Shiites are not available. Over the years,
the shi a, like other Muslims conquered Spain and emigrated to there. Since the
establishment of Umayyad rule in Andalusia (138 AD), Along sectarian and separatist
movements, we see some movements are attributed to the Shia. With the formation of
the Shi ite governments (Fatimids and Edrissian) in North Africa, and due to their
advertising in Andalusia; Such movements intensified. And lead to the Shi a caliphate
(Hamudyan) at the end of the Umayyad. The analysis of the events of this period makes
it clear that Andalusia Shiite influences to a greater extent by Hasanids Shiites. in
Andalusia also because of the long distance from the eastern lands of Islam,Shia deep
thought did not find a way. The lack of a coherent ideology of the caliphs of the Hamoudids
that could make them a viable alternative to the Umayyad government, can be considered
the reason for the early fall of this dynasty. On the other hand, the emergence of the
Fatimid state in the West undermost (297 AH), coincided with the period of revival of the
Andalusian Umayyad rule by Amir Abd-ar-Rahman III (300-350 AD) and with the
Umayyad caliphate in the region (in 316 AD). These developments indicate a more
serious stance against the influence of any thoughts and ideas to Andalusia by Shiites.
Moreover, the lack of necessary socio-political context in Andalusia as it was in the East,
caused Shia not widespread and deep penetration in the country. All these factors led to
Shiism in the mindset and culture of Andalusia does not have a firm position.
خلاصه ماشینی:
نقش و جايگاه شيعيان در تاريخ اسپانياي اسلامي (اندلس ) ٩٢-٤٢٢ ه ق دکتر مهدي گلجان * علي بابايي سياب ** از زمان فتح اسپانيا تا تشکيل حکومت اموي در اين سرزمين (٩٢-١٣٨ ه ق )، خبري مبني بر جدايي شيعه و سني در دست نيست .
اين جنبش ها با ايجاد حکومت هاي شيعي ادارسه و فاطميان در شمال آفريقا و نقش تبليغي و سياسي آنان در اندلس ، شدت يافته و در سال هاي پاياني حکومت اموي منجر به ايجاد خلافت شيعي (حموديان ) گرديد.
(ابن حزم ، بي تا: صص ٣٦٥-٣٦٦) تشيع اين خاندان را مي توان از حضور ايشان در حرکت هاي سياسي ضد اموي در اندلس (ابن عذاري، ١٩٨٣: ج ٢، صص ٥٦-٥٧) و نيز اشعار مربوط به عباده بن ماءالسماء (از شعراي اين خاندان در اندلس ) استنباط نمود که در اشعار خود از دشمني اجدادش با امويان شام و حمايت از امام علي(ع ) با افتخار ياد مي کند.
زيرا تشيع نتوانسته بود زمينه مناسبي براي ماندگاري خود در اندلس بيابد و اقدامات تبليغي برخي شيعيان ، قيام هاي محلي و تلاش حکومت هاي شيعي چون ادريسيان و فاطميان در نشر اين مذهب در اندلس ، نتيجه بخش نبود.
The role of the Shiites In the history of Islamic Spain (Andalusia) 92-422 AH Doctor Mehdi Goljan* Ali Babaei Siab** Abstract: Since the Spanish conquest until the Umayyad rule in this land (92-138 AD), narratives about the separation of Sunnis and Shiites are not available.