خلاصه ماشینی:
"اگر به سابقهء این کار بنگریم،نخستین بار دانشمندان اروپایی فهرستهای کتب فارسی و عربی موجود در کتابخانههای کشورهای خود پرداختهاند و هماکنون کتب فهرست و منابع متعددی از آثار اینگونه در دست است.
اما تدوین فهرستی که جامع همهء نسخ خطی،و به اصطلاح در برگیرندهء همه دستنویسنویسها باشد،کاری بود بزرگ و به خصوص با افزایش اطلاعات و افزایش کتب فهرست،آرزویی دست نیافتنی و محال به شمار میرفت،تا اینکه چند سال پیش از وقوع انقلاب اسلامی،استاد احمد منزوی،به رهنمایی و مشورت برخی دانشمندان حوزهء کتابشناسی چون روانشاد محمد تقی دانشپژوه و استاد ایرج افشار،کار نگارش فهرست جامع نسخ فارسی را شروع و هفت مجلد آن را در مدت پنج سال تألیف و منتشر کرد.
با ملاحظهء فهارس معدودی که از موجودی کتابخانههای تاجیکستان به چاپ رسیده،به خوبی آشکار است که تعدادی از نفایس ناشناختهء زبان فارسی در این کشورنگهداری میشود و شاید در مقایسه با آنچه در پاکستان موجود است از اهمیت بیشتری برخوردار باشد،به ویژه آن که بین دو کشور ایران و تاجیکستان،به سبب همزبانی،پیوندها و علائق نزدیکتری وجود دارد.
با ایجاد و تأسیس مرکز تحقیقات فارسی ایران و تاجیکستان و تکمیل و انتشار فهرست جامع نسخههای خطی فارسی تاجیکستان،اولا گام مهمی در راه تدوین فهرست جامع نسخ خطی فارسی در سراسر جهان برداشته میشود؛و ثانیا بسیاری از کتب و رسالات و منظومهها که تاکنون محققان و دانشمندان شرقی و غربی تنها نامی از آنها شنیده و میپنداشتند که از میان رفتهاند،شناسایی و بسیاری از مجهولات دنیای پژوهش و تحقیق در عرصهء شرقشناسی،در سایهء این اقدام مهم فرهنگی و علمی،روشن خواهد گردید."