چکیده:
مصرف آب در سالهای اخیر به علل رشد جمعیت،گسترش شهرها و توسعه کشاورزی از افزایش چشمگیری برخوردار بوده است.این مسأله سبب بروز بحران آب و منازعه بین کشورها در مورد استفاده از آب رودخانههای مرزی شده است.این موضوع رودخانههای مرزی ایران و عراق را نیز دربرگرفته است.ایران در مورد بهرهبرداری از آب رودخانههای مرزی طبق موازین حقوق بین الملل عمل کرده است.در حال حاضر نیز کمیسیونی متشکل از کارشناسان ایران و عراق،مشغول بررسی سهم هریک از طرفین از آب رودخانههای مرزی مطابق با موافقتنامه منعقده بین دو کشور مورخ دسامبر 1975 هستند.
خلاصه ماشینی:
"در اینجا چند سئوال مطرح میشود،آیا ایران حاکمیت بر منابع آب رودخانههای مرزی را حق مطلق خود میداند؟حاکمیت دولتها نسبت به رودخانههای مرزی از منظر حقوق بین الملل مطلق است یا محدود؟در موافقتنامه سال 1975 ایران و عراق مربوط به بهرهبرداری از آب رودخانههای مرزی چه تدابیری برای تقسیم آب اندیشیده شده است؟درباره ادبیات موضوع باید اشاره نمود،درحالیکه در مورد کشتیرانی و مرز در اروندرود کتب و مقالات بسیاری نوشته شده،اما مسأله بهرهبرداری از آب سایر رودخانههای مرزی ایران و عراق، مورد کمتوجهی پژوهشگران قرار گرفته است.
در مقابل دولت ایران اعلام داشت که عملی برخلاف مقررات حقوق بین الملل و مندرجات صورتجلسات کمیسیون تحدید دولت 1914 انجام نداده و به هیچوجه قصد تضییع حق همسایه خود عراق را نداشته و با توجه به نیازهای خود به آب برای کشاورزی و بهبود سیستم آبیاری،حاضر است کلیه اختلافات موجود بین دو کشور را به نحوی که مورد رضایت دو طرف باشد،حل و فصل نماید.
تصمیمات متخذه در نهادها و کنفرانسهای بین المللی انستیتوی حقوق بین الملل:این انستیتو در مورد محدودیت حق حاکمیت کشورها بر آب رودخانههای بین المللی تاکید نموده و معتقد است که هیچ دولتی نمیتواند بدون جلب موافقت دولت یا دولتهایی که در استفاده از آب رودخانه سهیم هستند،مسیر رود را تغییر دهد و موجب وارد شدن خسارت به دول ساحلی دیگر شود.
رفتار ایران در مورد استفاده از آب رودخانههای مرزی مطابق با موازین حقوق بین الملل بوده و به هیچوجه از میزان آب وارده به عراق نکاسته و موجب وارد شدن خسارت به این کشور نشده است."