چکیده:
مفهوم خودآیینی نقشی دیرپا و گریزناپذیر در اندیشهی اقتصادی-سیاسی و مطالعهی ارتباط بین فرهنگ و اقتصاد داشته است.برداشت رایج از این مفهوم که در اندیشهی عالمانهی پسامدرن بسط یافته،تحلیل رفتن تدریجی خودآیینی را،اگر نگوییم مرگ کامل آن را،مطرح ساخته است.پیام این گفتار این است که خودآیینی بهعنوان مفهومی زیبایی شناختی در این منازعات،توانایی و تأثیر خود را در اندیشهی انتقادی از دست داده است و بهویژه،دیگر در نقد نفوذ سرمایهداری در حوزهی فرهنگ بلااستفاده شده است.در اینجا با تأسیس دوبارهی این گفتار بر مبنای پژوهشهای اخیر در حوزهی مکتب فرانکفورت و بهویژه آثار تئودور آدورنو،میکوشیم اهمیت برداشتی جدید از مفهوم خودآیینی را که قابل به کارگیری در تحلیل انتقادی فرهنگ این روزگار است گوشزد کنیم
خلاصه ماشینی:
"وینسنت مسکو در کتاب اقتصاد سیاسی در ارتباطات،موضع گارنهام را شاهد میآورد و در ادامه مینویسد مکتب فرانکفورت اصرار دارد که«فراساختارها تحت لوای سرمایهداری تکقطبی با دقت صنعتی میشوند،فراساختارها توسط قاعدهی هرم مورد حمله قرار گرفته و تمایز قاعدهی هرم/رأس هرم نابود شده و به واسطهی سقوط به کف هرم فروریخته است»(ص.
علیرغم مطالعات فاضلانهای که به مفهوم خودآیینی حمله میکنند و آن را کانون اعتراض به نظریهی صنعت فرهنگ قرار دادهاند،قصد دارم بیان دیگری از این مفهوم براساس تلاشهای اخیر عالمان روی این موضوع ارائه کنم که میتواند بازگو کنندهی ارزش این مفهوم در تحقیقات اقتصاد سیاسی معاصر باشد.
آنچه دربارهی پژوهش هورکهایمر و آدورنو در مورد صنعت فرهنگ اهمیت اساسی داشت،تلاش آنها برای نشان دادن توسعه و نفوذ صنعت فرهنگ در قلب تغییرات سیاسی -اقتصادی ویژهی سرمایهداری غربی بود.
ناتوانی در بسط یک فهم ظریفتر از تمایز بین هنر والا و فرهنگ توده در نوشتههای هورکهایمر و آدورنو تا حدی نتیجهی دسترسی محدود به متنهای اولیهای بود که تحلیل جامعتری از مفهوم خودآیینی در مکتب فرانکفورت دارند.
در اینجا هوهندال اشاره میکند که برای ما قرائت هورکهایمر و آدورنو و تمایز بین هنر خودآیین و فرهنگ توده از جهت تفاوت بین حالات تولیدی که این صورتهای بیانی خلق شدهاند جالبتوجه است.
تأکید بر خودآیینی و عملکرد آن پیش از فاصله گرفتن حالات مختلف تولید فرهنگی در جامعه،ممکن است ما را به این نتیجه برساند که آدورنو تمام صور بیان خلاقانهای را که خارج از صنعت فرهنگ پدید میآیند پوشش میدهد."