چکیده:
اشخاصی که بدون دخالت در عنصر مادی جرم در ارتکاب جرم مساعدت مینمایند، معاون جرم تلقی میشوند. بهرغم اتخاذ سیاست مشترک در پذیرش مجرمیت معاونت در جرم، ضوابط آن در حقوق ایران، اسکاتلند و آمریکا متفاوت است. قانون مجازات اسلامی رویکرد عاریتی نسبی و مجازات خفیفتر را پذیرفته، درمقابل ضابطه مجرمیت در اسکاتلند و آمریکا برحسب وقوع جرم یا عدم آن متغیر است. با وقوع جرم رویکرد تساوی مجرمیت والّا رویکرد مجرمیت معاون در قبال جرم ناقص تحریک یا تبانی در جرم حکومت دارد. در کیفیت عنصر مادی رویکردهای متفاوتی اتخاذ شده است. برای نمونه ترک فعل با داشتن وظیفه قانونی ممانعت از جرم تنها در اسکاتلند و آمریکا و مساعدت پس از ارتکاب جرم تنها در آمریکا از مصادیق معاونت در جرم تلقی میگردد. در اسکاتلند و آمریکا با وجود طرح مجرمانه مشترک آستانه رکن معنوی به بیاحتیاطی تنزّل مییابد. نوشتار حاضر با واکاوی مبنای این اختلاف رویکردها بهنحو توصیفی ـ تحلیلی و با مطالعه کتابخانهای، درصدد است وجوه افتراق و اشتراک معاونت در جرم در کشورهای موردمطالعه را بیان نماید.
Persons assisting in the crime without any interference in the material
property of the crime are considered accomplice in crime. Despite the
adoption of a policy of accepting the criminality of the deputy in the
crime, its rules are different in Iran, Scotland and the United States.
The Islamic Penal Code has accepted a relative moratorium and
milder punishment, in contrast to the offense of crime in Scotland and
the United States; it varies according to the occurrence of the crime or
its absence. Upon occurrence of crime, the approach of sentencing to
criminal has the criminal offense of the deputy in relation to the
incomplete crime of incitement or collusion in the the crime of
dominate. Various approaches have been adopted on the quality of the
material element. For example, leaving the verb with a legal
obligation to prevent crime only in Scotland and the United States and
assistance after committing a crime is considered only in the United
States as a vicegerent in the crime. In Scotland and the United States,
despite the common criminal downgrade Mens rea carelessness
lessen. The present paper, by analyzing the differences between
approaches, descriptively analyzes with a study-library, seeks to
differentiate and in crime in the studied countries.
خلاصه ماشینی:
پرسش های که در این خصوص مطرح شده است : آیا اتخاذ رویکرد عاریتی قابل دفاع است یا مستقل ؟ آیـا اتخاذ مجازات برابر معاون و مباشر وجاهت دارد؟ آیا تنزّل آستانه رکن معنوی به بـی احتیـاطی در دو کشور آمریکا و اسکاتلند قابل دفاع اسـت ؟ آیـا رویکـرد حقـوق کیفـری ایـران در قبـال معاونت در جرم کارآمد تلقی می شود؟ نوشـتار حاضـر بـا واکـاوی معاونـت در جـرم و مبـانی رویکردهای متفاوت پرداخته است تا با مقارنـه و تطبیـق ایـن رویکردهـا معاونـت در جـرم را موردبررسی قرار دهد.
Smith and Sheldon, Scots Criminal Law, 67.
٢-١- مجرمیت استعاره ای برخی حقوق دانان معاونت را به عنوان جرم مستقل نپذیرفته اند بلکه معتقدند برای اینکه عمـل معاون قابل مجازات باشد، باید اعمال خاصی که در قانون جزا پیش بینی شـده اسـت از ناحیـه معاون به منظور مساعدت به مباشر اصلی به منصه ظهور برسد؛ و تنها زمانی مجـازات معـاون جرم امکان پذیر است که عمل ارتکابی مباشر، جرم و قابل مجازات باشد.
به علاوه مـاده ٢٩٣ قـانون آیین دادرسی کیفری مصوب ١٩٩٥ اسکاتلند مقرر داشته : ١- اشخاصی که مقررات قـانونی را نقض نمایند ولو آنکه تحت عنوان همکـاری بـا هـدف مشـترک باشـند، محکـوم و مجـازات می شوند؛ ٢- صرف نظر از بند یک ماده فوق الذکر یا هر مقرره قانونی مشابه این بند، هرکس به دیگری در ارتکاب جرمی برخلاف مقررات مساعدت نماید، مشاوره دهد، وسایل یا امکانات آن را فراهم نماید یا او را تحریک نماید جز درصـورتی کـه بـرخلاف آن تصـریح شـده باشـد محکوم به مجازات همان جرم می باشد.