چکیده:
تاریخ محلی یکی از شاخههای تاریخ نگاری محسوب میشود که در ایران سابقه طولانی دارد مثلا کتاب تاریخ سیستان و کتاب تاریخ بخارا از جمله نخستین تاریخ نگاریهای محلی در ایران محسوب میشود. ارزش یک کتاب تاریخی، به منزله منبعی تاریخی، مشروط به قدمت و نزدیک بودن به زمان رویدادهای توصیف شده یا استفاده از آثار قدیمی است که به صورت دیگر حفظ نشده است. پاره ای از متقدمترین تاریخ نگاران از آن جهت حائز اهمیت هستند که برای نخستین بار از اطلاعات ویژه ای را برای ما ثبت میکنند.
در زمینه تاریخ گرجیهای شوشتر، کتاب تذکره شوشتر نوشته سیدعبدالله جزایری از نخستین کتابهایی است که اطلاعات جامع و کاملی در این زمینه ارائه میدهد به طوری که بیش از یک سوم این کتاب در زمینه تاریخ نگاری گرجیهای شوشتر است. در این پژوهش به دنبال پاسخ این پرسش هستیم که تاریخ نگاران ملی و محلی چه اندازه به تاریخ گرجیهای شوشتر پرداختهاند؟ پاسخ این پژوهش بر این استوار است که کتاب تذکره شوشتر از نخستین و مهمترین منابعی است که به صورت کاملا تخصصی به تاریخ گرجیان شوشتر پرداخته است و سایر نویسندگان، از مطالب این کتاب بهره بردهاند.
خلاصه ماشینی:
در این کتاب به تاریخ خاندان واخوشتی خان هم پرداخته شده است.
(مولیانی،1379:281-280) پایان نامه کارشناسی ارشد اینجانب تحت عنوان «تداوم و تحول در تاریخ شوشتر از ورود اسلام تا پایان حکومت سادات مرعشی» به راهنمایی دکتر علی بحرانی پور و مشاور دکتر محمد زمان خدایی بوده است که در تاریخ 4/4/ 1392 دفاع نمودهام.
(ولی عرب، بحرانی پور،1394:147-135) خانم خدیجه حزباوی در سال 1394؛ در پایان نامه کارشناسی ارشد خود، تحت عنوان «بررسی وضعیت سیاسی و اجتماعی مرعشیان و افشارها و گرجیهای خوزستان در دوره صفویه» به راهنمایی دکتر حمید حاجیان پور و مشاور دکتر محمد علی رنجبردر دانشگاه شیراز به موضوع گرجیان خوزستان (شوشتر) پرداخته است.
(سیوری، 228:1386) در دورۀ شاه صفی به قدری نیروهای گرجی نفوذ پیدا کرده بود که حضور این نیروها در یکی از شهرهای خوزستان از جمله شوشتر محسوس است.
4-کتابهای خلاصه التواریخ، ریاض الفردوس خانی، ایران در زمان شاه صفی، فواید الصفویه این منابع به صورت بسیار مختصر به گرجیان شوشتر پرداختهاند که آورده میشود: «از برادران واخوشتی خان میتوان به منصورخان و ذوالفقار خان اشاره کرد که ذوالفقارخان بیگلربیگی قندهار را به عهده داشت.
»(واله قزوینی،1382:501 - 500) مآخذ تاریخی درباره گرجیان شوشتر 1-کتاب تاریخ پانصد ساله خوزستان در این کتاب به تاریخ گرجیان اشاره میشود.
(کسروی، 1312: 137- 79) 2-کتاب تاریخ جغرافیایی خوزستان در این کتاب از صفحه 114 تا 136 به منطقه شوشتر اشاره میشود.
» (سیادت، 1379: 136) 6- کتاب شوشتر یعنی خوبتر در این کتاب درباره خاندان گرجی واخوشتی خان چنین آمده است: «...
(مریدی شوشتری، 1392: 82-80) 7-کتاب تاریخ خوزستان در این کتاب به صورت کامل درباره خاندان واخوشتی خان توضیحاتی ارائه میشود.