چکیده:
مواد مخدر و جرائم مواد مخدر، جزء چالش برانگيزترين معضلات پيش روي بشر امروزي است و دول تها در سطح ملي، منطق هاي و بين المللي كوشيده اند به هر ترتيب ممكن، با اين پديد ه هاي مخرب و ناگوار كه متأسفانه آثار و عواقب بسيار شومي براي جوامع
انساني نيز دارند مقابله كنند. امروزه بسياري به اين نكته مهم اعتقاد و بر آن اصرار دارند كه مواد مخدر و جرائم مواد مخدر، به ويژه تحقق يك حق مسلم و مهم بشري را با مانع و چالش جدي مواجه ميسازند يعني حق بر سلامت. آنچه در كنوانسيو هاي سه گانه
مربوط به مواد مخدر نيز قابل رؤيت است، تأكيد بر همين موضوع است. بر همين اساس، دولتها متعهد به ايفاي برخي وظايف شد هاند تا به نحو مؤثرتر و كارآمدتر با جرائم مواد مخدر به ويژه قاچاق آنها در سطح فراملي مقابله كنند. اين تعهدات را م يتوان به دو دسته
تعهدات ناظر بر مرحله قبل از وقوع جرائم مواد مخدر و تعهدات مربوط به مرحله پس ازوقوع اين جرائم تقسيم كرد. تعهدات دسته اول كه آنها را تعهدات به پيشگيري كنشي از
جرائم مواد مخدر نام نهاده ايم، عبارتند از سازوكارهايي كه با محوريت دو حق سلامت در
همه ابعاد و با همه مقتضياتشان به منظور پيشگيري از وقوع جرائم مواد مخدر به كار ميروند و عملياتي ميشوند. در اين نوشتار، اقداماتي كه دولت ايران به عنوان يك عضوجامعه بين المللي براي پيشگيري كنشي از وقوع جرائم مواد مخدر به اجرا درآورده است را بررسي ميكنيم با توجه به اين نكته كه ايران اتفاقا به دليل قرار گرفتن در هلال طلايي، با جرائم مواد مخدر بسيار درگير بوده و هزينه هاي انساني و غيرانساني زيادي هم پرداخت كرده است.
خلاصه ماشینی:
اقدامات قوه مجریه جمهوری اسلامی ایران در ایفای تعهدات بین المللی مربوط به پیشگیری کنشی از جرائم مواد مخدر (در پرتو حق بر سلامت ) میرشهبیز شافع محسن یکتن خدایی تاریخ دریافت : ١٣٩٤/٠٥/١٩ تاریخ پذیرش : ١٣٩٤/١٠/١٦ چکیده مواد مخدر و جرائم مواد مخدر، جزء چالش برانگیزترین معضلات پیش روی بشر امروزی است و دولت ها در سطح ملی ، منطقه ای و بین المللی کوشیدهاند به هر ترتیب ممکـن ، بـا این پدیدههای مخرب و ناگوار که متأسفانه آثـار و عواقـب بسـیار شـومی بـرای جوامـع انسانی نیز دارند مقابله کنند.
ایشان بر این نکته تصریح کرده اند که جزء ماهیت و چیستی متفاوت مواد مخدر و مـواد روان گـردان ، از حیـث تعهدات دولت ها در مورد تحدید دسترسی و مصرف ، نمی توان میان این دو دسـته مـواد تمـایز و تفاوتی قائل شد لذا اولا: آنچه در کنوانسیون های مواد مخدر (١٩٦١و ١٩٧١ که مورد بررسی قرار گرفتند و ١٩٨٨ که مطالعه خواهد شد) درباره تحدید و منع دسترسی و مصرف مـواد مخـدر و یـا روان گردان ذکر شده ، دلالت تام بر امر پیشگیری و لزوم آن در مورد این دو دسته از مـواد دارد و مهم ترین انواع اقدامات کنشی پیشگیرانه مصوب می شوند و ثانیا: همه ایـن تـدابیر و اقـدامات ، از منظر حق بر سلامت و رفاه و ایمنی و نتایج و اقتضائات این حق قابل تحلیـل و بررسـی هسـتند زیرا، در واقع دولت ها خواسته اند با تحدید موارد دسترسـی بـه مـواد مخـدر و مـواد روان گـردان ، بیشترین میزان سلامت جسمی و روانـی را بـرای شهروندانشـان تضـمین کننـد و سـازوکارهای 2 اجرایی مربوط به این امر را عملی سازند.