خلاصه ماشینی:
"تا به حال کسی اختصاصا به تاریخ باستان مازندران نپرداخته،هر چند جسته و گریخته در کتابها و منابع گذشته و حال مطالبی وجود دارد،اما نویسنده کتاب حاضر با دقت نظر خاص،با کنکاش و جست و جو در آثار و منابع گذشتگان اثری ترتیب داده که جای آن در تاریخ و فرهنگ این منطقه خالی بود.
آقای نجفزاده بار فروش در مقدمه کتاب واژهنامه مازندرانی درباره دیوان این گونه نظر میدهد: «و نبرد با دیوان مازندران چیزی نیست مگر نبرد ایرانیان با سختیها و شگفتیهای دوینها و مازهای کوهستان البرز یا «پتیشخوارگر»که بلندترین و زورمندترین آنان نیز دیو سپید یا دماوند سپیدپوش بوده باشد.
از جمله واژه گل (gal) در سومری به معنی بزرگ و در مازندرانی،گت (gat) عدهای بر این باورند که ماز نام قومی بوده در مازندران،اما درباره وجه تسمیه مازندران در بین عوام و تحصیلکردگان دیدگاههای متفاوتی وجود دارد اقوام زیادی از جمله:هیرکانیان،تپورها،آماردها،آناریها(غیر ایرانیها)،کادوسها،آلبانیان، کاسپیان،اوتیان،مازها و غیره در مازندران باستان زندگی میکردند را به معنی بزرگ آورده است در حالی که خود واژه گل (gal) در مازندران به معنی موش است.
عدهای بر این باورند که ماز نام قومی بوده در مازندران،اما درباره وجه تسمیه مازندران در بین علوم و تحصیلکردگان دیدگاههای متفاوتی وجود دارد: 1-مازندارن گرفته شده از«ماز»،نام قومی بوده در کنار اقوام دیگر.
با این که موسیقی را سینه به سینه فرا گرفته ولی با للهوا کتاب تاریخ مازندران باستان حاوی اطلاعات بسیار مفید و ارزنده درباره مردم مازندران، اقوام و نژادها،زبان،موسیقی،دلاوریها و جنگها،اعتقادات و آیینها و غیره است،که هرکدام از آنها احتیاج به تحقیق و پژوهش مفصل دارد زدن آدم را مسحور خویش میسازد."