چکیده:
ماهنامه الإسلام نخستین نشریه مذهبی است که در دهه نخست قرن بیست (1320 ه.ق./1903م. ـ1323ه.ق./1905م.)، با چاپ سنگی منتشر میشد و نخستین فعالیت مطبوعاتی روحانیت به شمار میرود. این ماهنامه به اهتمام رکنالملک و حاجآقا نورالله اصفهانی با هدف مبارزه علمی با مبشران مسیحی انتشار مییافت و میکوشید مانع مسیحیسازی جامعه شود. محور اصلی فعالیتهای الإسلام انتشار گفتوگوهایی بود که در «انجمن صفاخانه اصفهان» در محله جلفا، میان نمایندگان دو طرف مسلمان و مسیحی صورت میگرفت. در این گفتوگوها، آموزههای اصلی هر دو دین محل بحث واقع میشد. در این مقاله، پس از مروری کوتاه بر دورههای فعالیتهای تبشیری در ایران و واکنشهای حوزههای علمیه در مقابل آن، به محتوای گفتوگوهای مندرج در این نشریه نیز نگاهی خواهیم داشت. متأسفانه این ماهنامه فقط سه سال و دو ماه منتشر شد و به دلیل برخی کملطفیها، شکلگیری جریان مشروطه و مهاجرت محمدعلی داعیالإسلام به هند، این اقدام نوین حوزه علمیه اصفهان دوام نیافت.
خلاصه ماشینی:
"کشیش کلر تیزدال مدتی در اصفهان اقامت داشت و بر اساس اطلاعاتی که در شماره نخست از سال چهارم ماهنامه الإسلام درج شده، وی شخصا در گفتوگوهای صفاخانه اصفهان حضور داشته است.
نمونه دیگر اینکه در شماره 11 از سال دوم داعی مسیحی به گفتوگوی دوستان خود با نمایندگان مسلمان دربارة تحریف کتاب مقدس اشاره میکند و تمایل نشان میدهد که این بحث را با طرف حاضر دوباره از سر گیرد (داعی مسیحی، 1321، در: ماهنامه الإسلام، س1، ش11: 173).
برای مثال، هنگامی که داعی مسیحی به آیه معروف «اینک باکره حامله شده پسری خواهد زایید و نام او را عمانوئیل خواهد خواند» (اشعیا؛ 7: 14) استناد میکند و آن را پیشگویی اشعیا در مورد عیسی مسیح (ع) میداند، داعی اسلام در پاسخ میگوید: در خصوص این آیه و اینکه ربطی به حضرت عیسی ندارد، وقتی، با دوستان دیگر در مسئله تحریف گفتوگو داشتیم [که] در اواخر رساله هشتم از سال اول مندرج است.
وی خطاب به نماینده مسیحیت میگوید: امیدواریم ما هم مثل شما نصاری در تمام روی زمین مجالس منعقد کنیم و دعات اسلامیه را به هر طرف بفرستیم؛ فرق این است که اهل ملت شما بیدارند و فواید دعوت و لزوم آن را فهمیدهاند، لیکن اهل ملت ما هنوز در خواب غفلتاند، مثلا جناب جلالتمئاب آقای علاءالدوله، حکمران مملکت فارس، جای آنکه با ما همراهی کند، آنچه از مرسلات صفاخانه مقدسه به شیراز میرسد در دارالحکومه توقیف میکند و نمیگذارد منتشر شود ..."