چکیده:
با شروع هزاره سوم، تخمین زده می شود که تقریبا نیمی از جمعیت جهان در مناطق شهری سکونت یافته باشند، یعنی جایی که بیشترین منابع را مصرف و بیشترین ضایعات و آلودگی ها را تولید می کنند. فقر، تخریب محیط زیست، فقدان خدمات شهری، نزول زیر بناهای موجود، فقدان دسترسی به زمین و سر پناه از جمله بحران های مربوط به رشد جمعیت در شهرها هستند. شهر بندرعباس در سال های اخیر بواسطه موقعیت استراتژیک و وجود بنادر و همچنین صادرات و واردات کالا رشد و توسعه بی سابقه ای را یافته است. جمعیت این شهر در سرشماری 75 معادل 273578 نفر بوده که این تعداد در سال 85 به 379301 نفر افزایش پیدا کرده است. بر این اساس مشخص است که جمعیت این شهر طی دوره 75 تا 85 بالغ بر 105 هزار نفر افزایش یافته است. از طرفی مهاجرت از سایر استان ها به این شهر سبب گسترش شهر و ایجاد محلات حاشیه ای و فرسوده شدن بافت قدیمی این شهر شده است که این محلات توسعه پایدار را در شهر بندرعباس به چالش کشیده اند.نتایج این تحقیق بیانگر این است که در میان محلات دارای بافت حاشیه ای مورد بررسی در شهر بندرعباس محلات داماهی و اسلام آباد دارای پایداری نسبتا قوی هستند و شاخص امنیتی در این محلات به نسبت رضایت ساکنان خوب ارزیابی شود. از طرفی محله شهناز به عنوان محله ناپایدار شناخته شد. این محله و همچنین محلات با پایداری ضعیف دارای وضعیت نابسامانی به لحاظ امنیتی هستند. بر اساس آمارها حدود نیمی از دزدی ها ومزاحمت های خیابانی در این محلات صورت می گیرد که محله شهناز و دوهزار در صدر این محلات قرار دارند. برنامه ریزی جهت جلوگیری از مهاجرت ساکنان بومی و همچنین ارائه خدمات و امکانات به ساکنان محلات بافت غیر رسمی به همراه اجرای آموزش های شهروندی و طرحهای بهسازی و نوسازی از مهمترین راهکارها در راستای توسعه پایدار شهری و ایجاد امنیت ساکنین محلات می باشد. روش مورد استفاده در این پژوهش توصیفی و تحلیلی - کمی می باشد و با استفاده از مدلها و تکنیکهای امتیاز استاندارد شده و موریس در ابتدا میزان پایداری محلات مورد بررسی قرار گرفته و رتبه بندی شدند و در مرحله بعد با استفاده از رتبه بندی انجام شده میزان امنیت در محلات از نظر ساکنان شناسایی شدند.
خلاصه ماشینی:
"وجود اینم حلات در شهر بندرعباس سبب شده این شهر با مشکلات متعدد اجتماعی- اقتصادی و رفهنگی مواجه شود از طرفی بهرهبرداری نامناسب و بیش از ظرفیت منابع طبیعی، تغییر و تخریب اکوسیستمهای طبیعی،تغییر کاربری اراضی در سطح شهر،آلودگی زیست محیطی ناشی از دفع نامناسب فاضلاب،فقدان تعامل میان زیربخشهای مختلف حمل و نقل،پایین بودن سطح خدمات،بالا بودن تراکم جمعیت و همچنین عدم امنیت که وجود آن به عنوان عاملی مهم در توسعه شهری میتواند مطرح باشد،این شهر را به رغم قابلیتهای ممتاز بندری و استراتژیکی با چالشهای جدی در ارتباط با توسعه پایدار شهری مواجه ساخته است.
جدول 6:شاخصهای بارگذاری شده در عامل پنجم(زیست-اقتصادی) (به تصویر صفحه مراجعه شود) مآخذ:محاسبات نگارندگان جدول 7:ضریب و رتبه پایداری محلههای 11 گانه شهر بندرعباس براساس روشهای مورد مطالعه (به تصویر صفحه مراجعه شود) مآخذ:محاسبات نگارندگان نقشه 2:رتبهبندی محلات حاشیهای در بندرعباس (به تصویر صفحه مراجعه شود) بررسی توزیع فضایی سطوح پایداری توسعه محلات دارای سکونتگاه غیر رسمی در شهر بندرعباس در عامل زیست-اجتماعی که مهمترین عامل در میان عاملهای انتخابی است بیانگر آن است که محلات پایدار غالبا محلاتی هستند که ساکنین آنها را اقشا تحصیل کرده و دارای درآمد متوسط به بالا تشکیل میدهند.
جدول 8:تعداد و درصد سطوح پایداری 11 محله شهر بندرعباس براساس روشهای مورد مطالعه (به تصویر صفحه مراجعه شود) مأخذ:محاسبات نگارندگان شاخص امنیتی مساله امنیت در محلات شهری بندرعباس با توسعه این شهر به مسئلهای بحرانی برای مدیران شهری و شهروندان تبدیل شده است."