چکیده:
حجاب و مسئله بدحجابی از زاویه جامعه شناختی پدیدهای چندبعدی است. از یکسو مقوله ای اخلاقی، دینی و معرفتی است و از طرف دیگر پدیدهای اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و... است. از نگاه فمینیسم این مسئله برای ایجاد حیات برهنه زنان و تصاحب قدرت امری لازم است. مسئله اجتماعی حجاب و بدحجابی در ارتباط با امنیت اجتماعی و اخلاقی، تقویت و اشاعه رفتارها محجبانه، افزایش سرمایه اجتماعی،(اعتماد و مشارکت) شهروندان در نظم اجتماعی و پیشگیری از پیامدهای سوءناامنی اجتماعی و افول سرمایه اجتماعی امری ضروری در جامعه اسلامی ایران است. از طریق جامعه پذیری پایدار و قوی درخصوص نهادینه کردن حجاب و طرد پوشش های ناموجه اسلامی، هریک از نهادهای اجتماعی جامعه، براساس کارکرد و وظایف ساماندهی شده باید فعالیتهای فرهنگی و مشارکت اجتماعی خود را در امر حاکمیت افزایش دهند. از نگاه جامعه شناختی، حجاب به مثابه رسانه ارتباطی نمادین و کنش اجتماعی است و موجب کنترل آسیبهای اجتماعی و گسترش مفاسد و انحرافات اجتماعی خواهد شد. مسئله حجاب و بی حجابی باید در بستری از روابط اجتماعی و تعاملات فرهنگی در چارچوب مسائل زنان با تاکید بر مولفه های معنوی، فرهنگی، منزلتی، شخصیتی و رفتاری به دور از اختلالات قطبی شدن، تضاد، ناپایداری، ضعف و فقدان هنجاری- ارزشی، سیاست زدگی و دینزدگی سطحی، از طرف حاکمیت و دولتها در قالب راهبردها و راهکارهای فرهنگی و اجتماعی نهادینه شود. بر این اساس در این مقاله به بررسی سطوح عمیق اجتماعی و فرهنگی حجاب و آسیب اجتماعی بدحجابی پرداختهایم و راهبردها، راهکارها و برنامه های فرهنگی و اجتماعی را برای نهادینه کردن این هنجار و ارزش اجتماعی در جامعه اسلامی ارائه داده ایم.
خلاصه ماشینی:
"با توجه با این شاخصها،«معنا و برداشت یکسانی در رفتارها و اذهان افراد جامعه در مورد حجاب یا بد حجابی یافت نمیشود،از طرف دیگر تکرار سیاستها و تدابیر غلط و تجربیات خشونتآمیز،جذب رسانهها و سبک زندگی غربی،جذب جوانان به سمت سایر فرق دینی و رشد شیطان پرستی و بیبندوباری در این فرق، ترویج غلط یکسری از رفتارهای ناموجه در قالب پوشش اسلامی، وجود ضعف هنجاری و ارزشی در تربیت اجتماعی افراد جامعه، افزایش تعارضات و شکاف نسلی عمیق در خانوادهها،نابسامانی فقر فرهنگی،اقتصادی،افزایش آسیبهای اجتماعی و وجود جرم و جنایت،وجود خرافات عمیق در مذهب،عدم آموزش صحیح منطقی نسبت به رفتارهای انسانی و اسلامی الگوهای رفتاری اولیای دین،وجود بیحد و حصر دین زدگی عمیق و سیاستزدگی افراطی در ساختار سارمانی جامعه،فقدان یک متولی سازمان یافته در این مسئله،بر پایی جلسات و شوراهای سطحی و غیر عمیق،سطحی برخورد کردن با نظرات و بینشهای همه جانبه رهنمودهای رهبری انقلاب اسلامی و...
از نگاه دیگر گسترش برنامههای اجتماعی و فرهنگی و آموزشهای مستمر در حوزه حجاب و مصونیت اجتماعی در جامعه بدون سیاست زدگی و دین زدگی افراطی در جهت تقویت و استحکام امنیت اجتماعی و استمرار هویت فرهنگی و منش خانواده ایرانی و اسلامی باشد،بیانگر این است که حجاب به عنوان یکی از ابزارهای سرمایه اجتماعی در راستای اعتماد و مشارکت شهروندان نسبت به ساختار حاکمیت و جامعه مورد اهمیت قرار دارد و در جامعهای که در میان شهروندان آن آسیب اجتماعی از جمله بیحجابی یا بد حجابی رواج و اشاعه یافته باشد،جامعه به سمت افول سرمایههای اجتماعی سوق یافته است و امنیت اجتماعی و اخلاقی که میتواند نقش مؤثری در تقویت سرمایههای اجتماعی جامعه داشته باشد،از طریق اشاعه پوششهای نامناسب ایرانی-اسلامی به سمت اضمحلال و نابودی سوق مییابد."