خلاصه ماشینی:
"مرحوم دکتر امامی در بیانشرایط مسئولیت قراردادی متذکر شده است: در صورتی که عدم انجام تعهد در مدت مقرر در اثر تقصیر متعهد باشد خسارتی کهمتوجه متعهدله شده باید جبران گردد،زیرا عرفا متعهد سبب پیدایش خسارت مزبور بوده است،ولی هرگاه توجه خسارت در اثر تقصیر او نباشد،چنانکه متعهد تمامیاحتیاطات لازمه را برای انجام تعهد نموده و با وجود آن انجام آن مقدور نشده،مسئولخسارت وارده نخواهد بود،زیرا نمیتوان از کسی بیش از آنچه فرد عادی و محتاطرعایت آن را مینمایند انتظار داشت و چنانچه در تسبیب گفته خواهد شد کسی کهسبب اضرار دیگری میشود در صورتی مسئول میگردد که در فعل خود تقصیر نموده ونتیجه آن عمل عموما پیشبینی میشده است.
به نظر میرسد در این سؤال خلط مبحث شده است،زیرا موضوع بحث جایی استکه متعهد تعهد خود را انجام نداده یا در انجام تعهد خود تأخیر کرده و بدین جهت بهمتعهدله خسارت وارد شده است ولی در مثال بالا و موارد مشابه(مثل تعهد امین برحفظ مال مورد امانت)همینکه فرد به نحو متعارف و معمول رفتار تعهد خود راانجام داده است و تعهدی نقض نشده تا بحث خسارات ناشی از نقض مطرح شود.
در جمع بین شرط تقصیر و ماده 227 قانون مدنی که مقررمیدارد:«متخلف از انجام تعهد وقتی محکوم به تأدیه خسارت میشود که نتواند ثابتنماید که عدم انجام تعهد به واسطه علت خارجی بوده است که نمیتوان مربوط به اونمود»در صورتی متعهد میتواند عدم تقصیر خود را ثابت کند که ادلۀ وی بروز مانع عام،قابل دفع نبودن آن و نقش نداشتن متعهد در ایجاد مانع را به اثبات برساند و معلوم گردد&%00904JOMG009G% هر فرد متعارفی که در مقام او بود نمیتوانست این تعهد را انجام دهد."