چکیده:
کشورها اعم از جهان سوم یا توسعه یافته از گذشته تاکنون با مساله وفاق روبه رو بوده اند. وفاق اجتماعی می تواند به کاهش انحراف از قواعد اجتماعی، کاهش فساد سیاسی، اخلاقی و اداری، جلوگیری از رواج پدیده موسوم به پارتی بازی، خویشاوندگرایی و در کل کاهش شکاف بین اخلاق نظری و عملی و کاستن از چند پارگی و افزایش انسجام اجتماعی یاری رساند. از آن جا که ایران در حال طی کردن فرآیند توسعه است و ایلام نیز یکی از استان های کمتر توسعه یافته با مسایل اجتماعی خاص می باشد، مطالعه پدیده وفاق می تواند کمک موثری برای برنامه ریزی توسعه پایدار باشد. چهارچوب نظری این مقاله بر اساس نظریات دورکیم و پارسونز به عنوان معماران نظریه وفاق اجتماعی استوار است. روش تحقیق پیمایش با استفاده از پرسش نامه بوده است. حجم نمونه 778 نفر (380 نفر شهری، 363 نفر روستایی و 35 نفر از جامعه عشایری) می باشد. نتایج تحلیل آماری نشان می دهد، میزان وفاق اجتماعی عام در میان کل پاسخ گویان در حد متوسط بوده است. نتایج آزمون اف نشان داد که تفاوت معنی داری از لحاظ میزان وفاق اجتماعی بین این سه جامعه وجود دارد. میانگین وفاق اجتماعی عام در جامعه شهری بالاتر از دو جامعه دیگر بوده است. نتایج تحلیل رگرسیون چند متغیره رابطه معنی دار بین متغیرهای مشارکت اجتماعی، تقدیرگرایی، قشر اجتماعی و تحصیلات با وفاق اجتماعی و متغیر استفاده از وسایل ارتباط جمعی با وفاق را نشان می دهد. کلیه متغیرهای مستقل وارد شده در معادله رگرسیونی 0.41 از تغییرات واریانس متغیر وابسته را تبیین کرده اند که بیشترین سهم، متعلق به مشارکت اجتماعی و کمترین سهم مربوط به قشر اجتماعی بوده است.
خلاصه ماشینی:
"نتایج آزمون اف نشان داد که تفاوتمعنیداری از لحاظ میزان وفاق اجتماعی بین این سه جامعه وجود دارد.
همچنین از دیدگاههای صاحبنظرانی چون پاتنام(1380)و افروغ(1378)(مشارکت اجتماعی)،کازنو(1372)،لرنر(1383)و بشیریه(1387)(وسایل ارتباط جمعی)،پیتر بلاو(به نقل از توسلی،1374)(قشربندی اجتماعی)و هینمان(تحصیلات)به عنوان مکمل بحث وفاق اجتماعی و متغیرهای مستقل تأثیرگذار استفاه شدهاست که به طور کلی،حاصل مطرح شده بالا را میتوان در قالب الگوی زیر نشان داد: نمودار 1.
توزیع نمونه آماری برحسب میزان وفاق اجتماعی عام در میان کل پاسخگویان (به تصویر صفحه مراجعه شود) &%01023IOMG010G% دادههای جدول فوق نشان میدهد میزان وفاق اجتماعی عام در میان کل پاسخگویان درسه جامعه شهری،روستایی و عشایری ایلام در حد متوسط(81/7)است؛هرچند تحلیل ومقایسه این میزان در سه جامعه مبین میزان متفاوتی از وفاق در سه بخش یاد شده است.
تحلیل رگرسیون چند متغیره بین متغیرهای مستقل و متغیر وابسته (به تصویر صفحه مراجعه شود) براساس مجموع یافتههای این تحقیق درخصوص عوامل مؤثر بر وفاق میتوان مدل زیر را بااستفاده از نمودار تحلیل مسیر ترسیم کرد.
این متغیر در هرسه جامعه بالاترین مقدار مجذور آر تصحیح شده را داشته و در میزان وفاق اجتماعی در هر سهجامعه تأثیرگذار بوده است.
اما آزمون رگرسیون،آشکارمیسازد که باوجود معنیداری رابطه بین قشر اجتماعی و وفاق اجتماعی،قدرتتبیینکنندگی این متغیر نسبت به سایر متغیرهای پایین بوده است.
نتایج مبین عدمرابطه بین این دو متغیر در هر سه جامعه میباشد که با نتایج به دست آمده از تحقیقاتصداقت زادگان(1377)و قاسمی(1384)تا حدودی نزدیک است:در مورد رابطه وسایلارتباطی چون(رادیو،تلویزیون،کتاب،ویدیو،روزنامه و اینترنت)با وفاق اجتماعی دادههای بهدست آمده مؤید رابطه معنیدار و مثبت مطالعه کتاب،روزنامه و استفاده از اینترنت با وفاقاجتماعی است."