خلاصه ماشینی:
"3-در هر حال و در مورد همۀ افراد ادب را رعایت کرده هیچگونه هتاکی و ناسزاگویی در نوشتههای او دیده نمیشود،حتی در این امر شاید گاه به افراط دچار شده و به فرمودۀ یکی از دوستان دانشمند گویا معلم واقعا در(مکار آلاثار)خواسته است(آثار مکارم)را ثبت و ضبط کند و از بدیها و نابسامانیها بکلی صرف نظر کرده است دربارۀ فضیلت علمی و تحقیق و پژوهش بیطرفانه و زحمات تابفرسای معلم باختصار سخن رفت اما براستی لازم است تذکر دهم که فضیلت اصلی آن شادروان را در جنبۀ اخلاقی و وارستگی او باید جستوجو کرد،این مرد با کمال فقر و قناعت (بینیازی حقیقی)میساخت و کار میکرد و زحمت میکشید و توقع پاداش از هیچ فرد و مقامی نداشت،یک نفر وارستۀ حقیقی بود و بیاعتنا به مال و جاه و همۀ متاع فانی این جهانگذران و دانشمند حقیقی براستی باید چنین باشد.
ولی گویا چنین نیست و بنابراین تحقیق و دقت فرمایید نویسندگان و فیلسوفان و دانشمندان زمان ما چرا این اندازه بناله درآمدهاند؟و چرا برخی از آنان از تمدن ظاهری و حکومت ماشین و تسلط مادیات دلتنگ شده و انتقاد میکنند،تنها اظهار نظرهای رقاصهها،بوتیکدارها، آرایشگران،مدسازان،و حتی هنرمندان و رماننویسهای حرفهیی باختر را نخوانید،با دانشمندان و خردمندان و بزرگان آن سامان آشنا شوید آنگاه با من هم عقیده میگردید و ایراد نمیگیرید و تصدیق میفرمایید این همه دانش و اختراع و کشف و پیشرفت(در همۀ شئون فکری و اندیشۀ آدمی)از درون تآترهای مبتذل، رقاصخانهها،سالنهای مد و از داخل خانههای مجلل و رؤیایی میلیاردرها و صاحبان آلاف و الوف نتیجه نشده و بیرون نیامده است،بل که محصول کار مردانی است وارسته (از قیود علایق و زخارف مادی)که در گوشۀ کتابخانهها،آزمایشگاهها،پشت میکروسکوپها و میزهای تحریر،میان بیابانهای خشک و سوزان،در حاشیۀ کویرها و بالاخره در اطاقهای کار محقر و ناچیز خود مشغول مطالعه و تحقیق هستند و اساسا در اندیشۀ جمع مال و ثروت و احراز مقام نمیباشند."