خلاصه ماشینی:
"روزگار گورکانیان(تیموریان)دوران توسعه و ترویج زبان و ادبیات و فرهنگ فارسی در شبه قاره بود و اگرچه خود آنان ترک زبان بودند،زبان رسی خویش را فارسی قرار دادند و از زمان روی کار آمدن بابر(239)،که خود اهل علم بود و جماعتی از علما و فضلا در دربارش حضور داشتند،تا افول قدرت سیاسی این خاندان علم دوست و عالم پرور در سال 4721 ه توسط انگلیسیها،پادشاهانی چون بابر،همایون،اکبر،جهانگیر،شاهجان،اورنگ زیب و سراج الدین ابو ظفر بهادرشاه،بر سر قدرت بودند؛و بیشتر آنان علاوه بر اینکه فاضل پور و شاعر پرور بودند،خود نیز کتاب مینوشتند یا شعر میسرودند.
با شکست نواب سراج الدوله در جنگ پالاسی که خود از علاقه مندان زبان و ادب فارسی بود،تاکنون که در حدود 1/5قرن از آن میگذرد، به سبب همان اقدامات خصمانهء انگلیسیها،زبان و ادبیات فارسی نتوانسته است مسیر طبیعی و گذشتهء خود را بازیابد،ولی ادیبان و سرایندگانی چون غالب دهلوی (5821ه)،شبلی نعمانی(2231ه)،گرامی(6031خ)،طغرایی(0131خ)و ممتازترین دانشمند و شاعر این دوره یعنی علامه محمد اقبال لاهوری شمع شعر و ادب فارسی را در مقابل تندباد حوادث سلطهءبیگانگان،زنده نگاه داشتند چندانکه به قول مرحوم ملک الشعرای بهار: «عصر حاظر خاصهء اقبال گشت واحدی کز صدهزاران برگذشت» حضور و تداوم زبان فارسی در شبه قاره و بویژه در بین ملت مسلمان بنگلادش باعث ایجاد گرههای محکم در روابط و علایق فرهنگی،علمی،ادبی و سیاسی بین دو کشور خواهد شد و امیدهای دشمنان این دوستی و برادری به یأس خواهد گرایید."