چکیده:
این نوشتار ترجمهای از مقاله "LANDSCAPE MEANING OF MUGHAL" نوشتهی سجاد کوثر استاد تاریخ معماری دانشگاه هنر لاهور است.این مقاله در دهمین همایش بین المللی میراث یونسکو تحت عنوان نشستهای""منظر فرهنگی در قرن بیست و یکم"در شهر نیوکستل آپون تین ارائه گردیده است.نویسنده با بررسی نمونه باغهای دوران طلایی باغسازی گورکانیان(مغو لان کبیر هند)سعی دارد به شاخصها و نکات قابل توجهی از این دسته باغها دست یابد و با اشاره به وضعیت امروز تعدادی از باغهای باقیمانده مقالهی خود را به پایان رساند.مقالهی حاضر به دلیل اشاره به نکات برجسته از منظر فرهنگی و تاریخی میتواند جهت مطالعه و آشنایی دانشجویان رشتههای هنری و بهخصوص معماران منظر سودمند باشد.
خلاصه ماشینی:
نویسنده با بررسی نمونه باغهای دوران طلایی باغسازی گورکانیان(مغو لان کبیر هند)سعی دارد به شاخصها و نکات قابل توجهی از این دسته باغها دست یابد و با اشاره به وضعیت امروز تعدادی از باغهای باقیمانده مقالهی خود را به پایان رساند.
کوشکی در باغ شالیمار سرینگر در طول دورهی حکمرانی جهانگیر، چهارمین امپراطور مغول(1569-1627)سنگ نبشته معروفی را در خود جای داده که بر روی آن چنین حک گردیده است:"اگر بهشتی بر زمین باشد آن بهشت اینجاست،اینجاست،آن بهشت اینجاست".
بعدها نقشه تاجمحل،در باغ شالیمار در لاهور و قلعه سرخ در دهلی،که همه در دورهی شاه جهان پنجمین امپراطور مغول انجام گرفت بهصورتی عالی و دلپذیر پی گرفته شد.
این چهارباغها همگی به یک روش تقسیم و باز تقسیم شدهاند و با یک قیاس از باغ شالیمار در لاهور و باغ قلعه سرخ دهلی میتوان چنین گفت که نحوهی تقسیمبندی در این دو مورد به یک صورت بوده است.
براساس آثار بجامانده در دورهی شاهجهان عناصری که در باغ مغولی استفاده میشدند کمتر به هم شبیه بودند و این اجزاء دارای پیچیدگیهای فرمی و حالتی نمایشی و برجسته بوده.
نمای بیرونی این آرامگاه با استفاده از مرمر سپید دارای منبتکاریهای زیبایی است و درخت سرو نقشی اساسی را در آرایش این باغ-مزار زیبا بازی میکند.
نمونه کلاسیک این دسته از باغها را میتوان در یک باغ-مزار کوچک در لاهور یافت که به زبان عامه با نام یا سر مزار12شناخته میشود و در آن آرامگاه شرف النساء خواهر نواب زکریا خان،امیر لاهور در دورهی حکمرانی محمد شاه امپراطور مغول به خاک سپرده شده است.