چکیده:
انسان به شیوهی نمادپردازی در طول دورههای مختلف تاریخی بهتر توانسته است مفاهیمی را نمودار سازد که به گونهای دیگر قابل بیان و توصیف نبودهاند و چون پدیدههای متعددی از جمله مرگ در ورای فهم انسان وجود دارد پیوسته از نماد بهره است تا این مسئله را به شیوهی خود تعریف نماید.سنگ قبرها به دلیل ارتباط خاصی که با انسان دارند بستر مناسبی برای نمایش افکار او و تصاویر نمادین مربوط به آنها هستند،تصاویر و نقوشی که امروزه به دلیل فراموش شدن مفاهیمشان از صفحه سنگ قبرها محو گردیدهاند.
خلاصه ماشینی:
نشانهشناسی نقوش سنگ قبرهای قبرسان درالسلام شیراز جواد پویان*مژگان خلیلی** چکیده: انسان به شیوهی نمادپردازی در طول دورههای مختلف تاریخی بهتر توانسته است مفاهیمی را نمودار سازد که به گونهای دیگر قابل بیان و توصیف نبودهاند و چون پدیدههای متعددی از جمله مرگ در ورای فهم انسان وجود دارد پیوسته از نماد بهره است تا این مسئله را به شیوهی خود تعریف نماید.
8 درخت زندگی با مفهوم حیات جاوید یکی از نقوشی است که از دیرباز مورد توجه و احترام بشر بوده و حضور آن را تا چند دههی گذشته بر روی سنگ قبرهای این قبرستان شاهدیم.
91 در یک جمعبندی کلی،از مطاقبت سرو با پوشش گیاهی منطقه که بگذریم،همسو بودن معنا نمادین درخت سرو و درخت زندگی به عنوان رمزی از حیات ابد و جاودانگی و اهمیت این درخت در ایران به خصوص در سلسلههای هخامنشی و ساسانی که در آنها سرو به عنوان درخت زندگی بوده و این مطلب که سرزمین فارس در سلسلههای مذکور اهمیتی خاص داشته و دربرگیرندهی آثار هنری این تمدنها بوده است و همچنین ارتباط سرو با مراسم عزاداری و سوگواری،همه میتوانند دلیلی باشند بر استفاده نقش سرو بر روی سنگ قبرهای دارالسلام در شیراز.
حضور این نماد بر روی سنگ قبرها را میتوان به گونههای مختلف ارزیابی کرد: 1-مظهر مرگ،ابدیت و جاودانگی نقوشی که شیر در آن جنبهی تهاجمی داشته و جانوری را در زیر دست خود دارد نمایانگر سلطه و قدرت مرگ است بر موجودات زنده و مفهوم نمادین مرگ را بیان میکند و فایق آمدن بر شیر یعنی زندگی مجدد(در برخی از نقوش بر گردن شیر قلادهای آویخته شده است).