خلاصه ماشینی:
"ایشان نتایج و ابعاد وسیع تأثیر حوادث این دوره را اینگونه خلاصه میکند: 1-وارد شدن آسیبهای سهمگین بر پیکر جامعه ایران و دیگر جوامع در ممالک شرق اسلامی(ص 15)؛ 2-گسستن رشته سیر طبیعی فرهنگ و تمدن در ممالک شرق اسلامی و شروع انحطاط شعر وادب فارسی،انقراض خلافت عربی بغداد و انتقال مرکز قدرت اسلامی به مصر و شام و تغییرات متوالی کیفیت روابط دولت قراقوم ودولت ایلخانی و مسلمین ایران و مسلمین مصر و شام و دول مسیحی با یکدیگر و آثار تاریخی ناشی از این تغییرات و تحولات(ص 15)؛ 3-تجدید حیات دینی و فرهنگی و احتماعی از آغاز دوره غازانی و ترقی رشتههای علمی و تأسیس چند حوزه علمیه و دار العلم بزرگ، یعنی حوزات اربعه رصدخانه مراغه و ربع رشیدی و شام غازان و سلطانیه در ایران(ص 15)؛ 4-نهضت بینظیر وقایعنگاری و تاریخنویسی و سرودن منظومههای تاریخی 5-گسترش مهاجرت فرهنگی از ایران به سوی هند و آسیای صغیر و استحکام بنیان فرهنگ ایران در این دو سرزمین(ص 16)؛ 6-وضع قوانین و تجربههای جدید اجتماعی و اقتصادی در دوره غازانی و تحولات منفی و مثبت در روابط طبقات جامعه(ص 15)؛ 7-گسترش نفوذ شیعه در ایران و از بین رفتن اقتدار بلامنازع مذاهب سنت و رسمیت یافتن آیین تشیع برای نخستینبار و فراهم آمدن مقدمات نهضت مذهبی و سیاسی دوره صفوی و رهایی ایران و دیگر ممالک اسلامی از سلطه روحانی و سیاسی خلافت عباسی(ص 15)؛ 8-توسعه بازرگانی و جهانگردی و روابط فرهنگی بین قلمرو شرقی و غربی مغول و گسترش طبیعی ارتباط بین متصرفات مغول و کشورهای اسلامی و مسیحی یا ابعادی که مکمل نتایج اجتماعی و فرهنگی و سیاسی جنگهای صلیبی،آغاز عصر جدیدی از لحاظ انتقال تمدن و فرهنگ بین آسیای شرقی و جنوبی و میانه و غربی و افریقا و همچنین اروپا محسوب میشود(ص 15)؛ 9-تغییر چهره اجتماعی ایران بخصوص آذربایجان در مسیری که به دوران صفویه و قاجاریه ختم میشود(ص 15)."