چکیده:
هدف از انجام این پژوهش بررسی دلایل و چگونگی نفوذ و تأثیر متقابل شیوههای تصویر سازی ایران و هند در دورهی صفویه میباشد. روش پژوهش به صورت کتابخانهای و میدانی بوده و از منابع مختلف ایرانی،هندی و غیره استفاده شده است.در این مقاله موضوعاتی چون واقعگرایی آرمانی،شیوهی مغولی هند،طبیعتگرایی و اختلاط سبکها مورد توجه قرار گرفته است.از یافتههای مهم این تحقیق میتوان به تأثیر پذیری بالای آثار هندی از منابع ادبی تاریخی،تصویر سازی به شیوهی ایرانی،اعتلای هنر این دورهی هند به دست هنرمندان ایرانی و از سوی دیگر نفوذ هنر غرب در هند و از آنجا به ایران اشاره نمود.مقالهی حاضر بر آن است تا نشان دهد که شیوهی تصویر سازی متون ایرانی که از مکتب هرات و تبریز سیراب میشد به همراه هنرمندان ایرانی و با حمایت حاکمان به هند رفته و زمینهی اعتلای فرهنگ و هنر آن مرز و بوم را فراهم ساخته است که از دورههای طلایی هنر هند به شمار میرود.از دیگر سو نفوذ هنر غربی و دیدگاه طبیعتگرایی هند بر هنر ایران تأثیر داشته و دوران انحطاط از تصویر سازی آرمانی به طبیعتگرایی را در هنر ایران عصر صفوی رقم زده است.
خلاصه ماشینی:
از یافتههای مهم این تحقیق میتوان به تأثیر پذیری بالای آثار هندی از منابع ادبی تاریخی،تصویر سازی به شیوهی ایرانی،اعتلای هنر این دورهی هند به دست هنرمندان ایرانی و از سوی دیگر نفوذ هنر غرب در هند و از آنجا به ایران اشاره نمود.
بدیهی است ارزشمندی این آثار در همان دوران نیز پذیرش همگان یافته بود که تأثیر آن را بر هنر هند بررسی و با نتایج آن آشنا خواهیم شد.
علاقهی شدید وی به نسخههای مصور ایرانی در بین 1-شاهزادگان سرای تیمور،اثر عبد الصمد 2-نجات شاهزاده نور الدهر از دریا توسط الیاس نبی،حمزه نامه (به تصویر صفحه مراجعه شود) جانشینان وی نیز ادامه پیدا کرد و شیوهی مغولی نام گرفت.
یکی از هنرمندانی که توانست در دربار هند از جایگاه خوبی برخوردار شود عبد الصمد شیرازی از نام وی میتوان فهمید که باید اصل و نسب شیرازی داشته باشد،اما آثار تصویر سازی وی ساختاری نزدیک به شیوهی تبریز دارد.
از این نوع تصویر سازی که به اثر فوق شبیه است نسخهی تاریخ اکبر شاه هندی را میتوان نام برد(8321 ه.
در تصاویر این نسخه که در زمان اکبر تصویر شده است میتوان تأثیر شیوهی آقا رضا و شیوهی مشهد،حالت تغزلی،فیگورهای کشیده و نحیف،استفاده از رنگهای تند و نوعا نقاشی دیواری ایرانی از اواخر قرن 61 میلادی را دید(602،3891 (Titley .
یکی دیگر از هنرمندان ایرانی در هند فرخ بیگ بود که شیوهی نقاشی اروپایی را در تصاویرش شاهدیم.
همین دیدگاه ناتورالیستی حاکم بر هنر و فرهنگ هند(به خصوص در زمان جهانگیر) بر هنرمندان ایرانی حاضر در هند و ایران نیز تأثیر گذار بوده است.