چکیده:
هویت یکی از مفاهیم پیچیده در جامعهشناسی است و مطالعاتی که در مورد آن انجام
میشود، اهمیت ویژهای دارند.در این مقاله به بررسی هویت مذهبی جوانان در شیراز و
تعیین مهمترین عوامل مؤثر بر آن، پرداخته شده است.نتایج این تحقیق از یک نمونه 400
نفری که بهصورت نمونهگیری خوشهای از جامعه آماری 252350 نفری انتخاب شدهاند،
نشان میدهد که جنسیت، میزان مذهبی جوانان داشته است.تحلیل چندمتغیره نشان میدهد
که از میان این متغیرها، میزان مذهبی بودن دوستان بیشترین تأثیر را بر هویت مذهبی
جوانان داشته (بتا-454/0)و پس از آن میزان دنیاگرایی مهمترین متغیر ظاهرشده است
(بتا-220/0)نتایج آماره تحلیل مسیر نشان میدهد که متغیرهای مهمی مانند تحصیلات و
میزان رضایتمندی سیاسی و جهانیشدن، بهصورت غیرمستقیم بر هویت مذهبی اثر
داشتهاند، به این صورت که تأثیر میزان رضایتمندی سیاسی وجهانیشدن بیشتر از طریق میزان دنیاگرایی بر هویت مذهبی اعمال شده
است.نتایج این پژوهش نشان میدهد که منابع تفسیر کنش در دنیای مدرن متکثر
شدهاند و دین بهعنوان یک منبع مهم تفسیری با آنها به رقابت پرداخته است.
خلاصه ماشینی:
"تحلیل چندمتغیره نشان میدهد که از میان این متغیرها، میزان مذهبی بودن دوستان بیشترین تأثیر را بر هویت مذهبی جوانان داشته (بتا-454/0)و پس از آن میزان دنیاگرایی مهمترین متغیر ظاهرشده است (بتا-220/0)نتایج آماره تحلیل مسیر نشان میدهد که متغیرهای مهمی مانند تحصیلات و میزان رضایتمندی سیاسی و جهانیشدن، بهصورت غیرمستقیم بر هویت مذهبی اثر داشتهاند، به این صورت که تأثیر میزان رضایتمندی سیاسی و (*)-دانشیار بخش جامعهشناسی دانشگاه شیراز(**)-کارشناسی ارشد جامعهشناسیجهانیشدن بیشتر از طریق میزان دنیاگرایی بر هویت مذهبی اعمال شده است.
در جوامع مدرن هویت فردی غیردینی است زیرا به دلیل تفکیکهای کارکردی، حوزه دینی از جنبههای اقتصادی اجتماعی زندگی افراد جدا میشود اما در هویت اجتماعی افراد هنوز هم حضور خواهد داشت، چراکه در نظر او فرهنگ و دین برای برقراری نظم اجتماعی اهمیت بسزایی دارند و میتوانند کنشهای اجتماعی را رهبری کنند.
تحول در منابع، تحول در قواعد را در پی داشته است و چون این مردم هستند که در یک دیالکتیک درونی-بیرونی ساخت را باز تولید میکنند، شیوه زندگی و هویت اجتماعی انسان امروزی با انسان ماقبل مدرن تفاوت زیادی دارد و فرایند هویتیابی افراد تابع خصوصیات مدرنیته شده است.
با توجه به سطح معناداری، میتوان گفت که بجز متغیر جهانیشدن بین این متغیرها و هویت مذهبی افراد رابطه معناداری در سطح حداقل 95 درصد اطمینان وجود دارد و این رابطه برای همه متغیرها غیر از میزان دنیاگرایی، مستقیم و مثبت است.
گرچه اسلام دارای ظرفیتهای زیادی در این مورد است و در بسیاری از عرصهها نیز کارآمدی خود را ثابت کرده است، اما به هر دلیل تعریفهای عملی و دنیایی دین در میان جوانان غایب است و آنها خود تحت تأثیر سیستم جهانی(بعد دنیایی)زندگی روزمره خود را توجیه میکنند."