چکیده:
تنوع2سبکشناختی،تجلی رنگارنگ زبان است؛تافتهی زبانشناختی به هم بافتهای که در سطوح مختلف زبان رخ میدهد،چنان که در ژانر قرآنی به کار رفته است.تغییرات سبکشناختی در محدودهی جمله و در سطوح خرد و کلان اتفاق میافتد.در سطح خرد،تنوع سبکشناختی در سطوح واج،واژه و جمله و در سطح کلان،کلان متن فراتر از جمله بررسی میشود.به دیگر سخن،جملات از حیث سبکی مختلف،در متون گوناگون از یکدیگر متمایزند.تنوع سبکی که رفتار زبان و عملکرد ابزارها و راهکارهای زبانی در دسترس مولد متن محسوب را بازتاب میدهند،در متن عربی قرآن،دلایل متقن و قانعکننده دارد و مبتنی بر بافت برونی3(بیئة النص)و درونی4 (سیاق النص)است.بافت برونی و درونی دو عادت زبانی تبدیل سبکی به حساب میآیند.فضای محاطی دستوری، معنایی و آوایی،بر محیط زبان ژانر قرآنی تأثیر مستقیم دارد.این نیز بدان دلیل است که متن در بافت موقعیتی مشخصی آشکار میشود.بنابراین،عوامل برون و درونبافتی بر الگوهای متمایز سبکشناختی تأثیرگذارند.کشف زبانی-سبکی الگوهای جمله خواننده را به تحسین ظرافتهای دستوری و معنایی مستتر در معانی متمایز دو جمله،که سبکهای مختلف دارند اما از نظر ساختاری یکساناند،وامیدارد.همچنین بررسی زبانی الگوهای سبکی زبان،دلالتپردازی حاکم بر دو جملهی از حیث سبکی متمایز را آشکار میکند.پژوهش حاضر درصدد است که راهکارهای غنی زبانی و سبکی زبان عربی را معرفی کند.این متن نگاه خواننده را به الگوهای سبکی غریب معنامحور جلب میکند.از رهگذر فرایندهای مختلف زبانی خاص عربی،میتوان به اینگونه ساختارهای سبکی پی برد.سازوکار پرمایه،ابزار زبانی کارآمدی برای نیل به کارکردهای ارتباطی گوناگون با دلالتپردازیهای معنایی متنوع به حساب میآید.این پژوهش ضمن ارائهی تحلیلی روشنگر و جزیی از تنوع سبکشناختی ژانر قرآنی،نشان میدهد که چگونه پذیرش دستوری و نحو معنایی با تنوع سبکی در زبان عربی قرآن به هم آمیخته است.
خلاصه ماشینی:
"ب)تغییر در زمان و حالت فعل نمونهی اول:آیات 49-47 سورهی کهف @ و یوم نسیر الجبال و تری الأرض بارزه و حشرناهم فلم نغادر منهم احدا(47)و عرضوا علی ربک صفا لقد جئتموا کما خلقناکم اول مره بل زعمتم الن نجعل لکم موعدا(48)و وضع الکتاب فتری المجرمین مشفقین مما فیه و یقولون یا ویلتنا ما لهذا الکتاب لا یغادر صغیره و لا کبیره الا احصاها و وجدوا ما عملوا حاضرا و لا یظلم ربک احدا(49) @و[یاد کن]روزی را که کوهها را به حرکت درمیآوریم،و زمین را آشکار[و صاف]میبینی،و آنان را گرد میآوریم و هیچ یک را فروگذار نمیکنیم(47)و ایشان به صف بر پروردگارت عرضه میشوند [و به آنها میفرماید:]به راستی همانگونه که نخستینبار شما را آفریدیم[باز]به سوی ما آمدید،بلکه پنداشتید هرگز برای شما موعدی مقرر قرار نخواهیم داد(48)و کارنامهی[عمل شما در میان]نهاده میشود،آنگاه بزهکاران را از آنچه در آن است بیمناک میبینی،و میگویند:«ای وای بر ما،این چه نامهای است که هیچ[کار]کوچک و بزرگی را فرونگذاشته،جز این که همه را به حساب آورده است."