چکیده:
علل تشدید مجازات، با توجه به اصل عدالت کیفری و تناسب بین جرم و مجازات از اهمیت ویژه ای برخوردار است. یکی از علل عام تشدید مجازات، تکرار جرم می باشد. شرایط لازم برای تحقق تکرار جرم و حدود تشدید در بحث تکرار جرم، اهمیت دو چندان دارد. زیرا در صورت اشتباه، اگر میزان مجازات کمتر یا بیشتر از میزان جرم باشد، اصل عدالت کیفری را زیر سوال می برد ارتکاب جرایم متعدد نشانه ناسازگاری و حالت خطرناک بزهکار است در مورد تکرار جرم نیز همین حالت است و تکرار جرم بعد از اجرای قطعی مجازات نشانه حالت خطرناک مجرم و عدم موفقیت بزهکار در تطابق خود با جامعه بعد از اجرای جرم است. یکی از اصولی که در قوانین جزایی از جایگاه والایی برخوردار است، اصل عدالت کیفری و تشدید کیفری است که احکام بسیاری از آن استخراج میشود و اصول و قواعد جزایی بیشماری با این اصل در ارتباطی تنگاتنگ قرار دارند. یکی از علل عام تشدید مجازات(تکرار جرم) میباشد؛ که به نوبه خود تاثیر بسزایی در تامین اهداف مجازات می گذارد و شخص بزه کار را از انجام مجدّد جرم باز می دارد. در این بحث، عدالت کیفری با تشدید مجازات بعنوان راهکار حقوق جزایی در مقابل تکرار جرم مورد بررسی قرار می گیرد؛ زیرا در صورت اشتباه، اگر میزان مجازات بزه کار کمتر از میزان جرم او باشد، اصل عدالت کیفری زیر سوال می رود.
خلاصه ماشینی:
ارتکاب جرایم متعدد نشانه ناسازگاری و حالت خطرناک بزهکار است در مورد تکرار جرم نیز همین حالت است و تکرار جرم بعد از اجرای قطعی مجازات نشانه حالت خطرناک مجرم و عدم موفقیت بزهکار در تطابق خود با جامعه بعد از اجرای جرم است و اینکه به چه دلیل وی نتوانسته خود را با جامعه وفق دهد و زندگی عادی وی را از سر بگیرد که این خود علل زیادی می تواند داشته باشد از جمله اینکه در تعدد جرم شخص می گوید چون من یک سرقت انجام دادم و دستگیر نشدم عزم را برای انجام جرم های بعدی جزم تر می کند و در تکرار جرم اگر شخص سارق حرفهای باشد هیچ گاه از کار خویش دست بر نخواهد داشت زیرا این شغل وی هست و اگر مبتدی باشد و برای اولین بار مرتکب چنین جرمی شده باشد چون می گوید دید جامعه نسبت به من عوض شده و متفاوت شده خیلی برایش سخت است که بتواند خود را در این جامعه ای که همه با بر چسب زدن به وی او را خطاب می کنند زندگی کند و دوباره اجتماعی شود.
حالت سوم : مجموع جرائم دارای عنوان خاص باشد : مثلاً کسی که بدون گواهینامه با سرعت غیر مطمئنه و با نقص فنی اتومبیل و با بی احتیاطی مرتکب قتل غیرعمدی می شود ، هرچند جرائم از نظر مادی متعددند و هرکدام جرم مستقل می باشند لکن مجموعه این جرائم تحت عنوان قتل غیر عمدی ناشی از عدم رعایت مقررات در قانون مطرح شده است ، در اینگونه موارد همان مجازات مقرر قانونی که یکی بیش نیست اعمال خواهد گردید ، قهرًا مجازات مزبور یک مجازات خواهد بود و قانونگذار خود کیفیت تشدید را در آن لحاظ نموده است .