چکیده:
هدف پژوهش حاضر مطالعة ابعاد و الزامات حرفهایشدن مدیران مدارس بوده است که در دبیرستانهای دخترانة شهر مشهد انجام گرفته است. رویکرد پژوهش کیفی بوده و به روش مطالعة موردی انجام گرفت. به منظور گردآوری دادههای مورد نیاز از مصاحبة نیمهساختاریافته و تحلیل اسناد بهره گرفته شد. مطلعان اصلی را مدیران نمونه، معاونان و معلمان منتخب تشکیل دادند و اسناد مورد بررسی شامل شیوهنامة انتخاب و انتصاب مدیران مدارس، سند تحول بنیادین آموزشی و پرورش و برنامة درسی ملی بوده است. روش نمونهگیری گلولهبرفی بود که اشباع نظری دادهها با 25 مورد مصاحبه حاصل شد. دادهها در دو مرحلة کدگذاری باز و محوری تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد مهمترین ابعاد حرفهایشدن مدیران مدارس عبارتاند از ویژگیهای روانشناختی مدیران، ویژگیهای اخلاقی مدیران، شایستگیهای فنی مدیران، شایستگیهای مدیریتی، و مهارت در مدیریت محیط مدرسه. همچنین، اصلیترین الزامات برای حرفهایشدن مدیران مدارس عبارتاند از شایستهسالاری در انتخاب مدیران، بازتعریف وظایف و مسئولیتهای مدیران مدارس، آموزشهای ویژه برای بهبود اثربخشی مدیریت، و حرفهای و علمی کردن فرایند انتخاب مدیران مدارس. به منظور اطمینان از اعتبار پژوهش، نتایج تحلیلهای انجامگرفته به تأیید متخصصان و نیز خود مصاحبهشوندگان رسید و همچنین فرایند پژوهش به منظور انتقالپذیری نتایج مورد مستندسازی قرار گرفت.
The purpose of this study was to study the dimensions and implications of the professionalization of school principals in Mashhad girls' high schools. The research method is qualitative and a case study has been done. A semi-structured interview and document analysis were used to collect the required data. The key informants formed top principals and teachers. Sampling method was purposeful and snowball, with theoretical saturation (with 25 interviews). The data were analyzed in two stages of open and axial coding. The results of this research showed that the most important dimensions of the professionalism of principals are: psychological characteristics, ethical characteristics, technical competencies, managerial competencies and skills in school environment management. Also, the main implications for the professionalization of school administrators are: Meritocracy in the selection of principals, redefinition of the duties and responsibilities of school administrators, special training to improve the effective management and the scientific process of choosing school administrators.