چکیده:
این مقاله به تحلیل عملکرد مدیریتی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در پشتیبانی تخصصی و عمومی جنگ در مقطع تاریخی 1359 هجری شمسی تا سال 1367می پردازد. رویکرد تحقیق کیفی و راهبرد آن تاریخی اسنادی است. داده ها با فیش برداری از اسناد و روایت کنشگران و مطلعان از نقش این وزارتخانه در دوران جنگ تحمیلی و همچنین متون مرتبط با آن بدست آمد. استانداران استان های درگیر جنگ، مدیران اصناف، تعاونی ها و اتحادیه های کارگری از مشارکتکنندگان بودند که تعداد 17 نفر با نمونه گیری هدفمند مورد مصاحبه قرار گرفتند. برای تحلیل داده ها از تحلیل مضمون استفاده شد. در آخر اعتباریابی و صـحت نتایج پژوهش با بازبینی و تأیید متن مصاحبه به وسیله مصاحبه شوندگان، بازبینی توسـط همکاران پژوهشگر و مراجعه با اسناد تاریخی تقویت شد. بر اساس نتایج در عملکرد تخصصی این وزارتخانه به تشکیل بسیج کارگری ، تشکیل معاونت پشتیبانی جنگ، تشکیل انجمن های اسلامی در کارخانه ها، خدمات فنی و تعمیرگاهی به جبهه ها و گسترش سازمان متناسب با جنگ می توان اشاره کرد. در این دوره ۴ مصوبه در ارتباط با ماموریت های وزارت کار در جنگ از تصویب هیات وزیران گذشته است. در نقش اصناف و تعاونی های تحت پوشش وزارتخانه در جنگ، ۴ مضمون سازمان دهنده«کمک اصناف و تعاونی ها به تامین و توزیع عادلانه کالا در پشت جبهه»،«کمک های کالایی به جبهه»، «کمک نقدی به جبهه» و«راه اندازی ستاد پشتیبانی جنگ در تعاونی ها و اصناف»، بدست آمد. همچنین ۲۴ مضمون پایه از نقش اصناف و تعاونی ها در جنگ شناسایی گردید.
In the second half of the 20Th century, Iran was involved in a long war and miraculously came out of it successfully. This article deals with the analysis of the management performance of the Ministry of Cooperation, Labor and Social Welfare in the specialized and general support of the war in the historical period of 1359 AH to 1367. The approach of qualitative research and its strategy is documentary history. The data was obtained by scanning documents and narratives of activists and informants about the role of this ministry during the imposed war, as well as related texts. The governors of the war-affected provinces and internal crises of the first decade after the victory of the revolution, the directors of guilds, cooperatives and labor unions were among the participants, 10 of the governors and 7 of the other participants were interviewed by targeted sampling. were placed Thematic analysis was used to analyze the data. Finally, the validity and accuracy of the research results were strengthened by reviewing and confirming the interview text by the interviewees, searching for negative cases or alternative explanations among other managers, reviewing by the researcher's colleagues and referring to historical documents. Based on the results of the specialized performance of the Ministry of Cooperation, Labor and Social Welfare, it is possible to form a labor mobilization and factories, form a war support deputy, form Islamic associations in factories, provide technical and repair services to the fronts, and expand the organization in accordance with the revolution and war. Cited. During this period, as a result of the interaction of the Ministry of Labor with the Parliament, 8 laws were approved regarding the support of war, armed forces, combatants, martyrs, veterans, disabled, prisoners and their families. Also, 4 resolutions related to the missions of the Ministry of Labor in the war have been passed by the Cabinet of Ministers. In the role of guilds and cooperatives covered by the ministry in the war, 4 organizing themes are "helping guilds and cooperatives to provide and distribute goods justly behind the front", "goods aid to the front", "cash aid to the front" and "way The establishment of war support headquarters in cooperatives and guilds was achieved. Also, 24 basic themes of the role of guilds and cooperatives in the war were identified.
خلاصه ماشینی:
در سال های اخیر در حوزه نقش دولت و قوای سه گانه در جنگ تحمیلی توسط سازمان موزه انقلاب اسلامی و جنگ فعالیت های قابل توجهی صورت گرفته که با این پژوهش ارتباط دارد، اما هیچکدام از این تلاش ها به تحلیل و ثبت تاریخی و اسنادی نقش و عملکرد وزارت تعاون ، کار و رفاه اجتماعی ایران نپرداخته اند.
هاشم زهی و همکاران (١٤٠١) در مقاله تحلیل تجربه تاریخی نقش آموزش وپرورش در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران به این نتیجه رسیدند که ، وزارت آموزش و پرورش در بخش ایفای نقش تخصصی به تدوین مقررات و آئین نامه های آموزشی خاص زمان جنگ ، تأسیس و فعالیت مجتمع های آموزشی رزمندگان در پشت جبهه و مناطق جنگی، ایجاد شرایط ادامه تحصیل و تشکیل کلاس های جبرانی و تقویتی دانش آموزان رزمنده ، آموزش از طریق تلویزیون در دوران بمباران شهرها اقدام کرده است .
در شرایطی که کشور همزمان درگیر جنگ تحمیلی و تحریم های بین المللی بوده است ؛ این اصناف و بازاریان بوده اند که با اخلاق ارزشی، روحیه انقلابی و منش اسلامی خود چالش های پیچیده در طول جنگ تحمیلی را مدیریت کرده اند و همسو با سیاست های دولت و اجرای آنها نه تنها نظم و انضباط بازرگانی در سطح واحد های خرد اقتصادی را با رعایت اخلاق حرفه ای و انصاف در بازار متعادل نموده اند؛ بلکه بخش اعظمی از نیروهای دفاعی و مایحتاج عمومی مورد نیاز جبهه نبرد را نیز تهیه و تدارک دیده اند.