چکیده:
اصل کیفی بودن قوانین به مثابه اصل و ابزاری است جهت حفظ امنیت حقوقی شهروندان که همواره تضمین کننده حقوق ذاتی شهروندان میباشد و موجب مصون ماندن آنها از برچسبهای مختلف میگردد. در واقع قانونگذاران در عرصه تقنین ناگزیر به رعایت این اصل میباشند تا ضمن تمکین و التزام به اصول و آداب قانونگذاری، جامعه بشری را به جهت توجه به حقوق ذاتی شهروندان اقناع نمایند. بیشک عدم پایبندی به رعایت اصل کیفی بودن قوانین که خود دارای مؤلفههای مختلف است، مشکلات سهمگینی از جمله تفسیر موسع قوانین توسط قضات و پیدایش شهروند مجرم را بهوجود خواهد آورد که طبعا موجب شکسته شدن مرزهای اصل برائت و افزایش اشتباهات قضایی میگردد و ثمرهای جز نقض حقوق شهروندان را نخواهد داشت. در این میان نگارندگان در این پژوهش که به شیوه توصیفی و تحلیلی به فرجام رسیده است با استفاده از منابع کتابخانهای، ضمن تشریح و واکاوی مؤلفههای اصل کیفی بودن قوانین به جزئیات و اهمیت آن در قانونگذاری پرداخته اند و بیش از هرچیز تاکید برآن دارند تا قانونگذارن و دولتها در راستای رعایت مؤلفه های حکمرانی خوب و اهتمام به حقوق شهروندان، التزام عملی به اصل کیفی بودن قوانین داشته و همواره حقوق آنها مورد رعایت قرار گیرد.
The qualitative principle of laws is a principle and a tool to maintain the legal security of citizens, which always guarantees the inherent rights of citizens and makes them immune from different labels. In fact, legislators in the field of legislation are obliged to comply with this principle in order to convince the human society to pay attention to the inherent rights of citizens while complying with the principles and customs of legislation. Undoubtedly, non-adherence to the principle of the quality of the laws, which itself has various components, will create serious problems, including the extensive interpretation of the laws by judges and the emergence of a criminal citizen, which will naturally break the boundaries of the principle of innocence and increase judicial errors, and the result of violations It will not have the rights of citizens. In the meantime, the authors in this research, which was completed in a descriptive and analytical way, using library resources, while explaining and analyzing the components of the quality principle of the laws, have discussed the details and its importance in legislation, and they emphasize It more than anything to the legislators. And governments have a practical commitment to the qualitative principle of laws in order to comply with the components of good governance and pay attention to the rights of citizens, and their rights should always be respected.
خلاصه ماشینی:
اصول حقوق کيفري ، اصل کيفي بودن ، قابليت پيش بيني ، قابليت دسترسي ، رعايت حقوق شهروندي مقدمه قانون گذار در قانون مجازات اسلامي (کتاب پنجم تعزيرات ) مصوب ١٣٧٥ در موارد متعددي نسبت به رعايت مؤلفه هاي سه گانه ي اصل کيفيت عفلت نموده است که اين مهم موجب شد تا نگارندگان واکاوي و تأملي جدي در اهميت اصل کيفي بودن قوانين کيفري نمايند.
همان طور که ملاحظه ميگردد، قانون گذار عملا در ماده ٥٠٨ قانون مجازات اسلامي (کتاب پنجم تعزيرات ) مصوب ١٣٧٥ احتمال قابليت مجازات رفتارهاي مادي و گاه معنوي مختلفي را در مواد قانوني متعدد براي يک عنوان مبهم «همکاري عليه جمهوري اسلامي ايران » در نظر گرفته است که ميتوان اين ماده را يکي از مصاديق واضح عدم رعايت مؤلفه قابليت پيش بيني دانست ، چراکه براي مخاطب قانون مشخص نشده که بالاخره قرار است بر مبناي کدام عنوان مجرمانه و کدام نوع مجازات او را مورد پيگرد و کيفر قرار داد.