چکیده:
مدرنیته که در برگیرنده عناصر عینی (دولت ملی و جامعه متکثر) و ذهنی/ ارزشی (عقل خودبنیاد و حق) است، بر بستر خاص تحولات سیاسی و فکری اواخر قرون وسطی و عصر رنسانس و پس از آن شکل گرفت و تکامل یافت و تمامی مظاهر زندگی فردی و جمعی آدمی را تحت تاثیر قرار داد و به ظهور حقوق مدرن - که اصول دادرسی عادلانه از جمله محصول آن است- انجامید. از اینرو، پرسش اصلی این مقاله در باب نسبت میان برخورداری از عناصر مولف مدرنیته و جهات نظام حقوقی است. برای این منظور، ناگزیر، بدوا عناصر عینی و معرفتی/ ارزشی بروز پدیده مدرنیته و نیز جهات چهارگانه حقوقی، یعنی "هدف" و "منبع" قانون، "روش" حقوقی و "مرجع" قانونگذاری شناسایی و سپس، وضعیت عناصر مولف مدرنیته در ایران و انگلستان و نسبت این عناصر با نظام حقوقی آنها، با استفاده از روش مقایسهای مورد بررسی و تحلیل کیفی قرار گرفت. یافتههای پژوهش گویای این واقعیت است که کشور انگلستان، به دلیل وجود اغلبی عناصر حیات نو (مدرنیته)، دارای نظام حقوقی مدرن میباشد و نتیجتا؛ در قلمرو اصول و تضمینات حقهای رویهای کارمند متهم، توسعهیافتهتر است و اعمال این حقها مستند به اسناد حقوق بشر رویهای صورت میگیرد. در مقابل، ایران به دلیل دارانبودن حداکثری عناصر حیات مدرن فاقد همه اجزای مولف حقوق مدرن میباشد و لذا در حال حاضر، از اصول و تضمینات رویهای کامل و توسعهیافته منطبق بر اسناد حقوق بشر رویهای برخوردار نیست.
Modernity was formed and evolved on the specific context of political and intellectual developments of the late Middle Ages and the Renaissance and beyond, and all manifestations. It affected the individual and collective life of man and led to the emergence of modern law, of which the principles of fair trial are a product. Hence, the main question of this article is about the relationship between having the author elements of modernity and aspects of the legal system. For this purpose, it is necessary to first identify the objective and epistemological / value elements of the phenomenon of modernity as well as the four legal aspects, namely the "purpose" and "source" of law, the legal "method" and the "reference" of legislation. Iran and the United Kingdom and the relationship between these elements and their legal systems were studied using a comparative method and qualitative analysis.The findings of the study indicate the fact that the United Kingdom, due to the presence of most elements of new life (modernity), has a modern legal system and as a result; In the realm of principles and guarantees, the procedural rights of the accused employee are more developed, and the exercise of these rights is documented in human rights documents. In contrast, Iran lacks all the elements of modern law due to its maximum elements of modern life, and therefore, at present, it does not have the principles and guarantees of a complete and developed procedure in accordance with human rights documents.
خلاصه ماشینی:
وضعيـت عناصـر مؤلف مدرنيته و نسـبت ميـان آن عناصر و نظـام حقوقي در ايران و انگلسـتان مختار محمدي* محمد راسخ ** محمد جلالي*** چکيده مدرنيتـه کـه دربرگيرنـده عناصـر عينـي )دولـت ملـي و جامعـه متکثـر( و ذهنـي/ ارزشـي )عقل خودبنيـاد و حـق ( اسـت ، بـر بسـتر خـاص تحولات سياسـي و فکـري اواخـر قرون وسـطي و عصر رنسـانس و پـس از آن شـکل گرفـت و تکامـل يافـت .
com مقدمه نظـام نويـن دادرسـي، يکـي از مظاهـر حيـات مـدرن بـه شـمار مـيرود کـه بـه ميـزان برخـورداري هـر کشـوري از عناصـر تشـکيل دهنده مدرنيتـه ، اجـزاي مؤلـف حقـوق مـدرن را در ميـان خـود جـاي ميدهــد و هــر چــه بــه ســمت دارا بــودن حداکثــري عناصــر مدرنيتــه پيــش مــيرود، عادلانــه بــودن رســيدگي و رعايــت اصــول دادرســي عادلانــه در آن اهميــت و ظهــور بيش تــري مييابــد.
بــه عبارتــي، دادرسـي عادلانـه و اصـول ناظـر بـر آن کـه از آن هـا بـه عنـوان »حق هـاي رويـه اي« يـاد ميشـود، در معنـاي حـق ـ ادعايـي آن در مقابـل تکليـف دولت هـا بـه تأميـن ايـن حقـوق ، امـر جديـدي اسـت و در دنيـاي قديـم شناخته شـده نبودنـد.
در چنيـن وضعيتـي، از تجربـه کشـور انگلسـتان بـه عنـوان يـک جامعـه مـدرن ميتـوان بهره بــرداري کــرد؛ چــون بــا وجــود تفاوت هــاي نهــادي و ماهــوي ميــان دو نظــام حقوقــي ايــران و انگلسـتان ، در مـوارد بسـياري ماننـد اصـول و تضمينـات حق هـاي رويـه اي کارمنـدان کـه بـه وضعيـت خــاص بومـي وابسـته نيسـتند، امـکان بهره بـرداري از نظـام حقوقـي انگلسـتان وجـود دارد.