چکیده:
دلفی روشی برای پیشبینی، تصمیمگیری و تولید دانش تخصصی حاصل از اجماع نظر متخصصان است. اگرچه این روش در ابتدا براساس حدس و قضاوت کارشناسان و بهمنظور بررسی علمی نظرات کارشناسان نظامی مطرح گردید، اما با رعایت اسلوب و قواعد علمی، بهتدریج وارد حوزة روششناسی علمی شد. در این مقاله با رویکرد فراتحلیلی به واکاوی روش دلفی در کتب و مقالات منتشرشده در مجلات علمی ـ پژوهشی و علمی ـ ترویجی پرداخته شده و ساختار کلی روش پژوهش دلفی (تاریخچه، تعاریف، اهداف و کاربرد آن)، انواع مختلف روشهای دلفی، اجزای اصلی روش دلفی و مراحل انجام پژوهش با روش دلفی شامل دور اول، دور دوم و دور سوم مورد بحث و بررسی قرار گرفتهاند. در انتها به بررسی نقاط ضعف و قوت روش دلفی و روایی و پایایی این روش پرداخته شده است.
خلاصه ماشینی:
اين نوع دلفي چهار ويژگي دارد: الف ) گمنامي : ناشناس بودن شرکت کنندگان در دلفي ؛ ب ) تکرار يا بازگويي: به شرکت کنندگان امکان مي دهد تا با توجه به پيشرفت کارگروه در هر دور، نظـرات خـود را اصلاح کنند؛ ج ) بازخوردهاي کنترل شده : شرکت کنندگان را از ديدگاه ساير شرکت کنندگان آگاه مـي کنـد و فرصـتي را بـراي شرکت کنندگان دلفي فراهم مي کند تا نظرات خود را روشن کنند يا تغيير دهند؛ د) تحليل هاي آماري پاسخ ها: امکان تجزيه و تحليل کمي و تفسير داده ها را فراهم مي آورد.
دلفي کلاسيک تعديل شده ، داراي مشخصاتي همچون تعاملات در گـروه بـدون گمنـامي اعضاي گروه متخصصان ، عدم نياز به رسيدن به اجماع ، نوع سؤال (باز / بسـته ) و روش تجزيـه و تحليـل (کيفـي / کمي ) است (خنيفر و مسلمي ، ١٣٩٨، ص ١٧٨).
دلفـي تـاريخي (Historical Delphi): هدف از اين روش ، آزمون نظام دار از ديدگاه هاي بزرگ گذشته (به ويژه فيلسوفان سياسي ) و کـاربرد ديـدگاه هـاي منطق دانان براي حل مشکلات جوامع امروزي است .
هدف آن ، جمع آوري و طبقه بنـدي نظرات کارشناسان شرکت کننده در مطالعه با اسـتفاده از سـؤالات بـاز و بسـتۀ موجـود در پرسـش نامـه مي باشد که حاصل آن تهيۀ پرسش نامه براي دورهاي بعدي و در نهايت تصميم گيري در مورد موضـوع مورد بحث است .