چکیده:
در این مقاله در واقع تاثیر افکار رابیندرانات تاگور شاعر و متفکر هندی را بر پدیده ی ملیگرایی در ایران در دوره
پهلوی مورد بررسی قرار داده و ابعاد مختلف ملی گرایی من جمله شکل گیری، تاثیرگذاران بر آن مورد بررسی قرار
گرفت . همزمان با ملیگرایی در ایران ، در هندوستان و ترکیه نیز جرقه های آن روشن گردید. رابیندرانات با ملیگرایی
مخالفتی نداشت و در واقع آموزش مردم را بهترین راهکار بدین منظور توصیه میکردد. وی با مدل ملیگرایی
کشورهای غربی مخالفت داشت و آن را تقلید کورکورانه میدانست و ناپایدار میپنداشت . سفرهای تاگور و این
همزمانی ملیگرایی در هندوستان و ایران و نیز ارادت شاعران ایرانی همچون ملک الشعرای بهار به رابیندرانات تاگور
شاعر برجسته هندی از ابعاد مختلف تاثیرگذاری وی بر شکل گیری ملیگرایی در ایران است .
خلاصه ماشینی:
سفرهاي تاگور و اين همزماني مليگرايي در هندوستان و ايران و نيز ارادت شاعران ايراني همچون ملک الشعراي بهار به رابيندرانات تاگور شاعر برجسته هندي از ابعاد مختلف تاثيرگذاري وي بر شکل گيري مليگرايي در ايران است .
تاگور وقتي با آثار شاعران بزرگ انگليسي مانند شلي و کيتس دلبستگي يافت ، به اصول تعاليم کهن و مکتب هاي فلسفي هند روي آورد و در مطالعه آثار شاعران گذشته بنگالي کمر همت بر ميان بست و از زندگي مردم عادي و دردها و رنجهاي ايشان تاثيراتي ژرف پذيرفت و با گرسنگي و فقر و بيماريهاي خانه برانداز در سراسر هند آشنايي پيدا کرد، به سرودن شعر به زبان بنگالي پرداخت و نخستين ديوان خود را به نام "تجسم انديشه ها" در سال ١٨٩٠ انتشار داد.
ملي گرايي يا ناسيوناليسم به مثابه مجموعه نمادها و عقايدي تعريف گرديده که احساس تعلق به اجتماع سياسي واحدي را به وجود مي آورد و وفاداري اکثريت مردم را متوجه يک دولت – ملت ميکند (اشرف نظري، ١٣٩٤، ٤٠)، و اما در ايران تحولات و اصلاحات رضا شاه در حوزه هاي اجتماعي و فرهنگي ايران آن عهد، بيش از هر چيز تحت تاثير گفتمان مليگرايي و باستان گرايي قرار داشته است (عليزاده و همکاران ، ١٣٨٩، ١٠٠).
از آنجايي که رابيندرانات تاگور شهرت جهاني پيدا کرده بود، گرايش روشنفکران در ايران نيز به سمت نوشته هاي او اجتناب ناپذير بود و هند را به عنوان کشور ديگري با تمدن کهن مورد توجه قرار داده بود، دولت رضاشاه را مصمم کرد که روابط سياسي و فرهنگي خود را با مردم هند گسترش دهد (ملک زاده ، ٢٠١٩، ٦٣).