چکیده:
استفاده از شبکههای اجتماعی مجازی در ایران به طور محسوسی افزایش یافته و ابعاد مختلف زندگی اجتماعی را تحت تأثیر قرار داده است. هدف از این مقاله، بررسی میزان استفاده از شبکههای اجتماعی مجازی و عوامل موثر بر آن در میان دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان است. دادهها با استفاده از پیمایش تحت وب و به شیوه نمونهگیری چندمرحلهای با تعداد نمونه 900 نفر در سال 1398 گردآوری شد. نتایج نشان داد شبکههای اجتماعی تلگرام، واتس-آپ و اینستاگرام از جمله پرطرفدارترین شبکههای اجتماعی مجازی در بین پاسخگویان میباشند. اکثریت آنها با استفاده از تلفن همراه و دیتای گوشی شخصی در این شبکههای مجازی حضور پیدا میکنند. حدود نیمی از پاسخگویان بین دو تا چهار ساعت در شبانهروز زمان خود را صرف استفاده از شبکههای اجتماعی مجازی میکنند. نتایج رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر نشان داد که مهمترین متغیرهای تأثیرگذار بر میزان استفاده از شبکههای اجتماعی مجازی، به ترتیب، گرایش، نگرش، و اعتماد به شبکههای اجتماعی مجازی میباشند.
The use of virtual social networks has significantly increased in Iran and it has affected various aspects and dimensions of social life. The purpose of this article is to investigate the use of virtual social networks and its determinants among student-teachers of Farhangian university. Data were collected using web-based survey and multi-stage sampling method with a sample of 900 people in 2019. The results showed that the social networks of Telegram, WhatsApp and Instagram are among the most popular virtual social networks among the respondents. Most of respondents access to virtual social networks by mobile phones. Almost half of the respondents spend 2-4 hours a day in virtual social networks. The results of multiple regression and path analysis showed that the most important factors affecting the use of virtual social networks are the attitude, propensity, and trust in virtual social networks. Key words: Cyber space, Virtual social networks, Trust, Gender, Student-Teachers
خلاصه ماشینی:
قابليت ها و کارکردهاي متنوع شبکه هاي اجتماعي مجازي از قبيل ايجاد پروفايل شخصي، ايجاد گروه در حوزه هاي خاص ، تبادل پيام هاي فردي و گروهي، 170 ارتباط با دوستان و آشنايان ، کاوش در مقوله هاي مشخص ، مناظره رسانه اي، توليد محتواي ويدئويي، فهرست بندي علايق ، نيازها و بازديدها، ايجاد وبلاگ شخصي يا حرفه اي و غيره باعث افزايش محبوبيت و ميزان استفاده از آن ها شده است (خانيکي و بابايي، ١٣٩٠: ٨٥).
جها، چيتنيس و چيتنيس ١ (٢٠١٩) در پژوهشي به بررسي ميزان صرف وقت دانشجويان دوره کارشناسي و کارشناسيارشد در شبکه هاي مختلف مجازي، تعداد دوستان (واقعي و مجازي) در شبکه هاي اجتماعي، نوع گرايش و دلايل استفاده آنها از شبکه هاي اجتماعي مجازي پرداخته است .
کاظمي، صولتي و طالب دوست (١٣٩٤) در مطالعه اي با عنوان ميزان و نحوه استفاده دانشجويان دانشگاه فرهنگيان از شبکه هاي اجتماعي مجازي در شهر مشهد نشان دادند که رايگان بودن شبکه هاي اجتماعي باعث ماندگاري آنها در اين شبکه ها ميشود و هدف عمده استفاده از شبکه هاي اجتماعي، به ترتيب اولويت ، پرکردن اوقات فراغت ، تبادل اطلاعات ، برقراري ارتباط با ديگران ، و پيشنهاد عضويت دوستان بوده است .
نتايج اين تحقيقات تاثير عوامل مؤثر بر ميزان استفاده از شبکه هاي شبکه هاي اجتماعي مجازي را در جنبه هاي مختلف زندگي دانشجويان نشان داده اند.
بنابراين تحقيق حاضر به مطالعه ميزان و نوع استفاده دانشجومعلمان از شبکه هاي اجتماعي مجازي و عوامل موثر بر آن پرداخته است .
(In Persian) :University students and online social networks .
Examining the amount and type of students' use of social networks: case study: postgraduate students of Islamic Azad University, South Tehran branch.