چکیده:
توزیـع نامناسـب خدمات باعث شکل گیری معضلات اجتماعی در جوامع و زمینه ساز نابرابری ها و بی عدالتی در شهرها شده است. در این تحقیق به بررسی توزیع خدمات شهری (آموزشی، درمانی، فرهنگی و فضای سبز) در طی 65 سال (سه مقطع زمانی، دهه 30، 60 و 90) در شهر قزوین، با استفاده از روش ها ابزارهای تحلیل مکانی پرداخته شده است.نتایج پژوهش نشان میدهند که، الگوی توزیع فضایی همه خدمات بررسی شده شهر قزوین به جز خدمات آموزشی، خوشهای است و پراکنش آن ها از نوع تصادفی است. بین متغیرهای تعداد جمعیت و تراکم خدمات شهری نواحی، خودهمبستگی مثبت برقرار بود؛ اما شدت آن ضعیف می باشد که به مفهوم توجه نشدن زیاد به عامل جمعیت و در نتیجه بی توجهی به نیاز شهروندان در مکانیابی و جانمایی خدمات شهری است. همچنین ضریب آنتروپی شانون برای پراکندگی خدمات شهری در سه دوره 1330، 1360 و 1395 محاسبه شد که گویای این نکته است که هر دوره نسبت به دوره قبل وضعیت مطلوب تری را نشان می دهد و بیانگر آن است که توزیع خدمات در شهر قزوین طی این سال ها وضعیت مطلوب تری پیدا کرده است. با توجه به نتایج مدل تحلیل شبکه و نزدیک ترین همسایگی و همچنین روش موران می توان گفت که هر چه فاصله از هسته مرکزی شهر قزوین بیشتر می شود، دسترسی به خدمات شهر کمتر میشود. در واقع، نواحی مرکزی شهر تسهیلات بیشتری دارند و با فاصله گرفتن از مرکز شهر از میزان آنها کاسته میشود و به گاهاٌ به صفر می رسد.
Inadequate distribution of services has led to the formation of social problems in communities and the cause of inequality and injustice in cities. In this study the distribution of urban services (educational, medical, cultural and green space) has been investigated during 65 years (three time periods, 30 s, 60 s and 90 s) in Qazvin, using methods of spatial analysis tools. The results show that the spatial distribution pattern of all surveyed services except educational services is cluster and their distribution is random. There was a positive correlation between the variables of population size and density of urban services in the regions; But its intensity is weak, which means not paying much attention to the population factor and as a result ignoring the needs of citizens in locating and locating urban services. Also, Shannon entropy coefficient for the distribution of urban services in the three periods of 1330, 1360 and 1395 was calculated, which indicates that each period shows a more favorable situation than the previous period and indicates that the distribution of services in Qazvin during these years It has found a more favorable situation. According to the results of the network analysis model and the nearest neighborhood, as well as the Moran method, it can be said that the greater the distance from the central core of Qazvin, the less access to the city services. In fact, the central areas of the city have more facilities, and by moving away from the city center, their amount decreases and sometimes reaches zero.
خلاصه ماشینی:
مطالعات جامع در مديريت شهري، نشريۀ علمي، سال دوم ، شمارٔە هشتم ، زمستان ١٤٠٠، صص ١-١٧ تحليل مکاني- زماني شاخص هاي دسترسي به خدمات شهري در طول توسعه بلندمدت شهر قزوين عصمت ميرزايي ١، عباس نصيرلو٢، فاطمه کياميري ٣ تاريخ دريافت مقاله :١٤٠٠/١١/٠١ تاريخ پذيرش مقاله : ١٤٠٠/١٢/٢٠ چکيده توزيـع نامناسـب خدمات باعث شکل گيري معضلات اجتماعي در جوامع و زمينه ساز نابرابريها و بيعدالتي در شهرها شده است .
در اين تحقيق به بررسي توزيع خدمات شهري (آموزشي، درماني، فرهنگي و فضاي سبز) در طي ٦٥ سال (سه مقطع زماني، دهه ٣٠، ٦٠ و ٩٠) در شهر قزوين ، با استفاده از روش ها ابزارهاي تحليل مکاني پرداخته شده است .
-1Bednarik -2Chun Man -3Deka -4Jost -5Langford -6Lineberry -7Nill Pasaogullari -8Marcon -9Oprico -1Palmer 1-1Ajala 3 ونگ ١(٢٠١٦) در مطالعه اي ديگر، با عنوان ارزيابي عوامل فضايي و غيرفضايي براي دسترسي به خدمات درماني: در راستاي شيوهاي يکپارچه براي تعيين نواحي داراي کمبودهاي اساسي در ايالت ايلينويز امريکا، با بهره گيري از سيستم اطلاعات جغرافيايي و تحليل هاي شبکه ، نواحي داراي کمبودهاي اساسي نيازهاي درماني در ايالت ايلينويز مشخص شده است .
1- Wang 2- Baptise 3- Sereto 4- Shin -5Taxonomy -6Spearman 4 حيدريان (١٣٨٩) در مطالعه اي به منظور بررسي توزيع خدمات عمومي شهري از ديدگاه عدالت اجتماعي در شهر زنجان پرداخته و با به کارگيري تکنيک هاي تحليل شبکه به اين نتيجه رسيده است که در نواحي شهر اردکان توزيع فضايي خدمات شهري نامتعادل ميباشد.