چکیده:
رویکرد حقوق کیفری ایران در مورد رکن روانی و تحقق سوء نیت در جرایم مقید به این صورت است که هرگاه فرد با علم به تحقق نتیجه رفتاری را مرتکب شود ، وی نیز قاصد نتیجه محسوب می شود. این امر که در فقه امامیه در جنایات عمد و در حقوق کامن لا سابقه بیشتری دارد، قصد غیر مستقیم می باشد و در ماده 144 ق.م.ا به عنوان یک قاعده عام در جرایم عمدی مقید وارد شده است که اگر فرد قصد مستقیم نتیجه نداشته باشد ، لیکن علم به وقوع آن نتیجه داشته است ،بزه وی عمدی است. این امر در ماده 290ق.م.ا که در مقام بیان صورت های مختلف جنایت عمدی بوده است متبلور می شود.علم مرتکب به نتیجه مجرمانه در تحقق سوء نیت خاص به دو روش علم به وقوع نتیجه و علم به قابلیت فعل در ایجاد نتیجه در حقوق کیفری ایران امکان پذیر می باشد.لذا بر این اساس در تحقیق حاضر به امکان سنجی تحقق سوءنیت با حالت روانی علم در حقوق ایران پرداخته شده است.
The approach of Iranian criminal law regarding the psychological element and realization of malice in bound crimes is such that whenever a person commits a behavior with knowledge of the realization of the result, he is also considered the messenger of the result. This matter, which has more history in Imamiyyah jurisprudence in intentional crimes and in common law, is indirect intent and is included in Article 144 of the Criminal Code as a general rule in intentional crimes that if a person has direct intent, the result If he doesn't have it, but he has knowledge of its occurrence, his crime is intentional. This matter is crystallized in Article 290 of the Islamic Criminal Code, which states the various forms of intentional crime. The perpetrator's knowledge of the criminal result in the realization of specific malice in two ways: the knowledge of the occurrence of the result and the knowledge of the ability of the act to create the result in Iran's criminal law is possible. Therefore, on this basis, in the present research, the feasibility of realizing malice with the psychological state of science in Iranian law has been discussed.
خلاصه ماشینی:
بر اين اساس در اين مقاله نگارنده درصدد مطالعه و بررسي امکان سنجي تحقق سوء نيت با حالت رواني علم در حقوق کيفري ايران قصد پاسخ به پرسش هاي از اين قبيل است که معيار احراز اينکه شخص چه زماني مي داند يا علم دارد ، نتيجه در اثر رفتار وي محقق مي شود، چيست ؟ و آيا علم به قابليت فعل در ايجاد نتيجه نوعي حالت رواني در ارتباط با وقوع نتيجه است يا معياري است در راستاي احراز قصد نتيجه ؟ ٢-قصد مجرمانه براي تحقق عنصر رواني در جرايم عمدي بايد قصد مجرمانه وجود داشته باشد.
گاهي داشتن سوءنيت عام براي جرم انگاريي عمل کافي نيست و قانونگذار وجود جرم را منوط به داشتن قصد مشخص و صريحي کرده است که فاعل براي تحقق آن کوشيده است براي مثال در جرم قتل صرف ايذاء و آزار عمدي مجني عليه کفايت نمي کند بلکه فاعل بايد در تحصيل نتيجۀ خلاف قانون يعني کشتن او نيز عامد باشد تا بتوان فعل ارتکابي را قتل عمد شناخت درحاليکه در جرم ايراد ضرب و جرح وجود سوءنيت عام در فعل زدن کافي است و لازم نيست مرتکب قصد صدمه زدن داشته باشد تا ضارب شناخته شود(اردبيلي،١٣٩٢،ص ٢٤٢) ٣-٢-سوءنيت ساده و سوءنيت با سبق تصميم سوءنيت ساده در مواردي است که ارتکاب جرم مسبوق به تفکر و طرح نقشه قبلي نباشد .