چکیده:
امنیت اجتماعی زنان در فضاهای شهری مفهومی چندبعدی است و برای مدل و شاخصسازی به پژوهشهای نظری و مفهومی و تجربی نیاز دارد. بنا به اهمیت و ضرورت سیاستگذاری برای امنیت اجتماعی زنان، این مقاله بهدنبال ارائۀ مدلی عمومی و شاخصسازی آن است. این پژوهش از نظر هدف، توسعهای و کاربردی است و به لحاظ روش کیفی از نوع دلفی و اسنادی است. پژوهشهای این حوزه با روش اسنادی مرور شده و مدل و شاخص اولیه طراحی گردیده و در سه شکل به بوتۀ آزمون گذاشته شده است. جامعۀ آماری پژوهش استادان، پژوهشگران و کارشناسان حوزۀ امنیت اجتماعیاند. اعضای کارگروه هم با نمونهگیری هدفمند انتخاب شدهاند. برای اعتباریابی مدل و شاخص از هشت نفر نخبۀ دانشگاهی (متخصص در حوزۀ امنیت اجتماعی) و چهار متخصص علوم انتظامی و امنیت (مدیران و معاونتهای اجتماعی سازمان پلیس و معاونت اجتماعی دادگستری) استفاده شده است. این مدل در ابعاد اجتماعی، فرهنگی، محیطی و اقتصادی کاربرد دارد و چندبعدی به شمار میآید. در این مدل عوامل و سازوکارهای علمی امنیت اجتماعی در فضاهای عمومی تصریح شده است. نتیجۀ نهایی ارائۀ مدلی عمومی و شاخصسازی معتبر است؛ بهگونهای که محققان و سیاستگذاران این حوزه میتوانند از آن برای تحقیقکردن دربارۀ امنیت اجتماعی زنان در فضاهای شهر و ارتقای آن استفاده کنند.
خلاصه ماشینی:
نتيجۀ نهايي ارائۀ مدلي عمومي و شاخص سازي معتبر است ؛ به گونه اي که محققان و سياست گذاران اين حوزه ميتوانند از آن براي تحقيق کردن دربارة امنيت اجتماعي زنان در فضاهاي شهر و ارتقاي آن استفاده کنند.
يافته هاي پژوهش نشان ميدهد عواملي همچون سرمايه اجتماعي پايين ، بيسازماني و طرد اجتماعي و مشارکت ندادن زنان در برنامه هاي شهري، درآمد و ويژگيهاي قوميت ، ترس از جرم و آزار جنسي، سن ، رفتارهاي نابهنجار مردان ، نگرش منفي نسبت به عملکرد و توانايي نيروي پليس ، جنسيت ، محل سکونت و عوامل محيطي فضايي (همچون تلقي از بينظميهاي مکاني و بيقوارگي فضاهاي شهري و نامناسب بودن مبلمان شهري)، نوع فعاليت هاي روزمره ، رفتار و 1 Estrangement پوشش دختران و زنان ، ناکارآمدي يا نبود قوانين حمايتي و اجتماعي، نداشتن مهارت هاي دفاع از خود، وجود مکان هاي جرم خيز و مخفي نظير زيرگذرها و معابر تاريک ، تردد بانوان و کودکان در ساعات پاياني شب ، تردد با ماشين هاي مسافرکش شخصي، به همراه داشتن لوازم قيمتي، اشتغال زنان و دختران در بخش هاي خصوصي، تجربه پيشين بزه ديدگي، تسلط مردان بر فضا، جامعه پذيري جنسيتي زنان و طرد فضايي و اجتماعي زنان در شهرها و بازتوليد اجتماعي، ترس از طريق هشدارها و القائات خانواده ، به ويژه افراد مذکر خانواده ، همچنين نهادهاي آموزشي- پرورشي و رسانه ها از عوامل مهم به خطر افتادن امنيت زنان در فضاهاي عمومي شهر است .