چکیده:
اوستا، کتاب مقدس ایرانیان باستان، شامل پنج نسک (کتاب)است.نخست یسنا، دوم ویسپّرّد،سوم وندیداد،چهارم یشتها و پنجم خرده اوستا.یسناها مهمترین بخش اوستا هستند،واژه یّسن به معنی یّزِش،ستایش و نیایش می باشد.یسناها در مراسم دینی خوانده می شوند.هفتاد و دو یسنا موجود است که به هر کدام یک «ها »یا «هات» یا فصل گویند.هفده »ها« یا هفده فصل آن گاهان یا سروده های خود زرتشت هستند که کهن ترین بخش اوستا هستند و قرن ها پیش از سایر بخش های اوستا سروده شده اند. بخشی از کتاب اوستا به فصول وماه های سال اختصاص دارد که تحت تاثیر پدیده های طبیعی و گردش سیارات وصورت های فلکی مورد توجه ایرانیان باستان بوده اند . از اینرو،تقسیم بندی و نامگذاری فصول،ماه ها وروز ها در فرهنگ اوستایی از معیار های خاصی تبعیت نموده که در این پژوهش مورد مطالعه وبررسی قرار گرفته است. در این مقاله تلاش شده تا بر اساس متون و اسناد برجای مانده از این اثر ارزشمند تاریخ کهن، تحولات تقویمی روزها و ماه های سال در فرهنگ اوستایی به صورت علمی مورد مطالعه وبررسی قرارگیرد.
خلاصه ماشینی:
بررسي تحولات تقويمي روزها و ماه هاي سال در فرهنگ اوستايي 1 دکتر پريسا پورمحمدي چکيده اوستا، کتاب مقدس ايرانيان باستان ، شامل پنج نسک (کتاب )است .
( اسطوره هاي ايران : ٦٥ و ٤٩ يادداشت ١٧) 3- Farvashiha 7 نام ماه دوم است از سال خورشيدي و بودن آفتاب در برج ثور و نام روز سيم از هر ماه خورشيدي باشد و نام فرشته اي هم هست که مپشتيبانت کوه ها کند و تدبير کارها ماه ارديبهشت تعلق بدو دارد و بنا بر باور ايرانيان باستان ، چون نام ماه با نام روز موافق آيد آنروز را جشن سازند، درين ماه اين روز را جشن سازند وآنرا ارديبهشتگان خوانند.
نيک است دراين روز مراد خواستن از ايزدان و فرشته ها و زن خواستن و نام فرشته اي است که موکل است برآبهاي روان و درختان و کارهايي که در ماه خرداد واقع شود بدو تعلق دارد و نام آتشکده اي بود بسيار بزرگ و عالي" (برهان ) تيشتر (تير) "تيشتر، نام ايزد باران است و نيز نام ستاره تير يا عطارد است " (فرهنگ پهلوي) "تير يا تيشتر، در اوستا: ، ايزدي است که يشت هشتم از آن اواست .
امشاسپندان سخنند از شش فرشته بزرگ به نام هاي بهمن ، ارديبهشت ، شهريور، سپندارمذ، خرداد، امرداد که با خود اهورامزدا يک واحد هفتگانه به وجود ميآورند( فرهنگ پهلوي).