چکیده:
دمشق بزرگترین شهر شام و مرکز این ولایت قبل و بعد از ظهور اسلام، از کهنترین شهرهای عالم به حساب میآید که نقش بسیار مهمی در تحولات سیاسی و اجتماعی اسلام داشته است یکی از این فرمانروایان که هم تاثیر مستقیمی بر اوضاع دمشق داشته و هم از آن در طول خلافت خود تاثیر پذیرفته معاویه است. از این رو مقاله حاضر که در صدد بررسی اوضاع سیاسی و اقتصادی دمشق در دوران فرمانروایی معاویه است پس از بسط فضای مفهومی موضوع تحقیق، به بررسی دو موضوع اوضاع سیاسی و اقتصادی دمشق خواهد پرداخت. مطابق با مستندات موضوعی ارائه شده در این پژوهش، روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش، کتابخانهای میباشد. یافتههای این مطالعه، حاکی از آن است که با انتخاب شهر دمشق به عنوان مرکز خلافت، معاویه توانست در مدت امارت خود پایههای قدرت خود را در دمشق و شام تثبیت کند و اوضاع سیاسی این شهر را دچار تغییر نماید همزمان با بهره گیری از نظام مالیاتی و ثروت بیشماری که از شام به دست آورده بود شهر دمشق را به لحاظ اقتصادی نیز رونق داد و در نهایت بنا بر ضرورتهایی که برای شکل گیری حکومت اسلامی وجود داشت به تاسیس یا گسترش و توسعه نهادهای متعدد سیاسی و حکومتی مانند دیوانهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و نیز پاره ای موسسات، مراکز مبانی اقتدار حکومتی خود مبادرت ورزید.
Damascus, the largest city in Sham and the capital of the province before and after the rise of Islam, is one of the oldest cities in the world, which has played a very important role in the political and social developments of Islam.Mu'awiyah is one of these rulers who had a direct influence on the situation in Damascus and was influenced by it during his caliphate. Therefore, the present article, which seeks to examine the political and economic situation in Damascus during the reign of Mu'awiyah, will examine the two issues of the political and economic situation in Damascus after expanding the conceptual space of the research topic. According to the thematic documents presented in this research, the research method is descriptive-analytical and the method of data collection in this research is library. The study's findings suggest that by choosing Damascus as the center of the caliphate, Mu'awiyah was able to consolidate his power base in Damascus and Sham during his emirate and change the city's political situation.Simultaneously with the use of the tax system and the innumerable wealth he had gained from Sham, he prospered the city of Damascus economically, and finally, according to the necessities that existed for the formation of the Islamic State, to establish or expand and develop various political institutions. Governments such as the political, economic, social, and cultural courts, as well as some institutions, established the centers of the foundations of their governmental authority.
خلاصه ماشینی:
يافته هاي اين مطالعه ، حاکي از آن ا سـت که با انتخاب شـهر دم شـق به عنوان مرکز خلافت ، معاويه توانسـت در مدت امارت خود پايه هاي قدرت خود را در دمشـق و شـام تثبيت کند و اوضـاع سـياسـي اين شـهر را دچار تغيير نمايد همزمان با بهره گيري از نظام مالياتي و ثروت بيشماري که از شام به دست آورده بود شهر دمشق را به لحاظ اقتصـادي نيز رونق داد و در نهايت بنا بر ضـرورتهايي که براي شـکل گيري حکومت اسلامي وجود داشت به تاسـيس يا گسـترش و توسـعه نهادهاي متعدد سـياسـي و حکومتي مانند ديوانهاي سـياسـي، اقتصـادي، اجتماعي و فرهنگي و نيز پاره اي موسسات ، مراکز مباني اقتدار حکومتي خود مبادرت ورزيد.
اما آنچه بر نوآوري مقاله مي افزايد اين اسـت که ، روند تحولات تمدني در شـهر دمشـق در روزگار اموي سـير تکاملي داشـته که اين موضـوع در شـکل گيري تمدن ا سـلامي و شـکوفايي آن مؤثر بوده ا سـت وجود گروه ها و طبقات اجتماعي نظير سـرياني ها، آرامي ها، مسـيحيان در کنار عربهاي سـاکن و مهاجردر دمشـق جامعه اي متکثر به وجود آورده که در عرصـه هاي سـياسـي و اقتصـادي خدمات ارزنده اي ارائه کرده اند اين موضـوع با روي کار امدن خلافت امويه و شـخص معاويه روندي رو به ترقي پيمودند و هر کدام به سهم خود در شکل گيري و تکامل تمدن اسلامي اثرات مهمي بر جاي گذارده اند که اين موضوع چهره سياسي و اقتصادي دمشق را دچار تغيير و تحول اساسـي کرده اسـت لذا بررسـي آن و با توجه به پيشـينه ها مي تواند بر نوآوري مقاله بي افزايد.