چکیده:
پژوهش حاضر باهدف بررسی عوامل ایجادکننده استرس مالیاتی مودیان مالیاتی با استفاده از تکنیک فازی انجام شده است. جامعه آماری، مدیران عامل و مدیران مالی شرکتهای غرب استان مازندران میباشد. حجم نمونه مطابق با جدول مورگان انتخاب شده و روش نمونهگیری، نمونهگیری تصادفی میباشد. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته است که پس از اعتباریابی و پایایی سنجی، بین نمونه انتخابی توزیع شد. دادههای حاصل از پرسشنامه با استفاده از مدلسازی معادلات ساختاری (SEM) و تکنیک فازی و با استفاده از نرمافزار SPSS و لیزرل مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که عوامل اقتصادی، رفتار کارکنان مالیاتی، عوامل قانونی، منابع مهارتی، فرهنگ مالیاتی و عوامل سیاسی به ترتیب اثر مثبت و معناداری بر استرس مالیاتی دارند و استرس مالیاتی به ترتیب باعث فرار مالیاتی، اجتناب مالیاتی، تعدیل نیرو و درنهایت تعطیلی شرکت میشود.
خلاصه ماشینی:
درجه تمکين مالياتي در هر نظام مالياتي معياري براي سنجش کارايي آن نظام ميباشد(قلي پور و خليلي، ١٣٩٣) تمکين مالياتي به عوامل متعددي بستگي دارد که اقتصاد دانان بيشتر به عوامل اقتصادي (مانند نرخ ماليات ، ميزان درآمد مشمول ماليات مودي ، احتمال حسابرسي مالياتي و جرائم مالياني ) توجه دارند، اما پژوهش هاي روانشناختي نشان مي دهند که متغيرهاي دروني (نظير نگرش موديان نسبت به دولت و وضع ماليات ، ارزش هاي فردي ، ارزش هاي اجتماعي ، عدالت و تمايلات انگيزشي ) نيز به اندازه عوامل اقتصادي با اهميت هستند(خواجوي و کرمانشايي، ١٣٩٧).
در عصر حاضرکه سبک زندگي و مشکلات ومسايل اقتصادي و فرهنگي و اجتماعي خود عواملي مهم براي ايجاد استرس در ميان جوامع مي باشد ايجاد راهکارهايي براي کاهش استرس هر روز بيش از پيش موردنياز بوده و احساس مي گردد لذا فراهم نمودن بستر کاهش استرس براي موديان و ارتباط حضوري و کلامي کمتر براي موديان و همچنين کارکنان سازمان امور مالياتي خود باعث کاهش استرس مودي خواهد شد بنابراين روش هاي الکترونيکي وصول ماليات باعث خواهد شد هم شخص مودي و هم ماموران مالياتي با آرامش وظايف خود را به نحو احسن انجام دهند وعلاوه بر اين موارد سرعت زماني نيز با توجه به افزايش سطح فعاليت هاي اجتماعي جز لاينفک زندگي بشر امروز شده است بنابراين هرروشي که بتواند بر افزايش سرعت خدمات به موديان بيفزايدکارا و مفيد خواهد بودو در زمان نيز صرفه جويي خواهد(نبي زاده ، ١٣٩٨).
بلوري و همکاران (١٣٩٩) در پژوهشي با عنوان طراحي مدل فرار مالياتي بر پايه ماليات بر درآمد: رويکرد نظريه داده بنياد پرداختند که نتايج نشان داد يافته هاي پژوهش : 122 عوامل اصلي پديده فرار ماليات بر درآمد عبارتند از: عدم گسترش فرهنگ مالياتي در جامعه ، عدم شفافيت اطلاعات مالي ، عدم کارايي نظام مالياتي ، پيچيدگي قوانين و...