چکیده:
اختراع زاییده فکر انسان است و مخترع کسی است که برای اولین بار محصول یا فرآیندی را خلق میکند که دارای کاربردی در صنعت است و برای جامعه مفید است ولی برای به دست آوردن حمایت از سوی کشور باید آن را به ثبت برساند. حقوق به دو دسته مالی و غیرمالی تقسیم میشوند که از جمله حقوق غیر مالی میتوان به حق نامگذاری و اصلاح و تغییر و تکمیل اختراع اشاره کرد و حقوق مالی نیز شامل تولید، استفاده، فروش، عرضه برای فروش ذخیره و صادرات و واردات میباشد. مهمترین استثنا که مجوز اجباری میباشد در مواردی از قبیل عدم استفاده از اختراع امتناع صاحب ورقه اختراع از اعطای مجوز قانونی اضطرار ملی، به کاربستن رویه مغایر با رقابت آزاد توسط مخترع، بهره برداری غیر تجاری اختراعات وابسته صادر میشود.
خلاصه ماشینی:
1 بند اول: عمومات و اطلاقات شرعی این گروه از فقها میگویند قانونگذار احکام و قوانین را بیان می نماید ولی مصداق احکام از سوی او بیان نمیشود بلکه این سیره شاره است که در موارد گوناگون قابل شناسایی است مثلاً در باب عقود و معاملات قانونگذار اطلاق وفای به عقد و نفوذ بیرا کرده است ولی تعیین مفهوم و مصداق آن بسته به عرف زمان است تا با توجه به شرایط و اوضاع و احوال تشخیص داده شود بنابراین هیچ دخل و تصرفی در اختراع بدون رضایت مخترع روا نیست پس ادله فوق اموال دیگران را محترم می شمارد و تعرض به آن را مگر به رضایت مالک مجاز ندانسته این حکم کلی است یعنی هر جامعه عالی بود که به شخصی تعلق داشت که این مار اعیان باشد یا منافع یا دو این تماماً محترم است را بر مبنای این که دارای ارزش اقتصادی است یا موضوع داد و ستد بین مردم قرار میگیرد ما دانست شرعاً محترم است به نقل از آیتالله مکارمشیرازی بر اساس این پدیدهها و آثار نشئت گرفته از ذهن خلاق مبتکر و هنرمند انسانها از آنجا که در ـ اسدالله لطفی، رابطه ادله ثانویه با احکام اولیه، مطالعات اسلامی، ص76 شرایط کنونی در نگاه ژرف مال و دارای ارزش اقتصادی و موضوع داد و ستد و انتقالات است موضوع این عمومات احراز شده و احکام عمومات مزبور نسبت به آنها انطباق پذیر است ایشان همچنین میفرمایند ما معتقدیم که حق تالیف اختراع و مانند آنها یک حق شرعی و قانونی نیست و از نظر اسلام باید به آن احترام گذاشت از دیدگاه اکثریت اهل سنت نیز حرف آن در صورتی که با نصب شرعی و یا قاعده کلی فقهی منافات نداشته باشد یکی از منابع معتبر احکام شرعی به شمار آمده است.