چکیده:
پژوهش حاضر، در پی ارائه مدل مفهومی هویت ملی در ایران به منظور خروج از چالشهای هویتی در جمهوری اسلامی ایران میباشد. جهت تحقّق این امر در گام نخست وضعیت چالش هویّت در ایران را بررسی نموده و در ادامه با ترسیم چشمانداز مطلوب مبتنی بر اندیشه امامخمینی، فرآیند برونرفت از چالش هویّت ملی در ایران را با بهرهگیری از نظرات هدایتمحورانه ایشان فراهم مینماییم. بر این اساس سؤال اصلی که در پی پاسخگویی به آن بر آمدهایم چنین قابل طرح میباشد که چگونه میتوان فرآیند برونرفت از چالش هویّت در ایران را در قالب مدلی مفهومی ترسیم نمود؟ برای دستیابی به پاسخ پژوهش از روش پسنگری معطوف به آینده و روش ترکیبی کمی و کیفی بهرهمند شدهایم. علاوه بر این از روش دلفیفازی و همچنین جدول ماتریس روابط متقابل جهت تعیین مهمترین عدم قطعیتهای کلیدی تأثیرگذار بر چالش هویت بهرهمند شدیم و برای تجزیه و تحلیل دادههای حاصله از نرمافزار میکمک استفاده نمودیم. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که جامعیّتگرایی هویّتی در نتیجه ادغام پیشرانهای تحول رسانهای، تحول نظام آموزشی، پلورالیسم و تساهل و مدارا، فرهنگ مشارکت سیاسی و همچنین توسعه و کارآمدی و ترکیب آن با سه پارامتر استقلال، آزادی و دموکراسی امکان برون رفت از چالش هویت در ایران را فراهم می نماید. همچنین ترسیم چشمانداز و نقطهگذاری هویّتی در قالب مدل مفهومی هویّت در ایران را میتوان از جمله دلایل نوآوری و بدیع بودن این اثر به شمار آورد.
The present study seeks to provide a conceptual model of national identity in Iran in order to overcome the identity challenges in the Islamic Republic of Iran. In order to achieve this, in the first step, we examined the status of the identity challenge in Iran. Then, by drawing a favorable perspective based on Imam Khomeini's thought, we provided the process of overcoming the challenge of national identity in Iran by using his guiding views.Accordingly, the main question of this research is how the process of leaving the challenge of identity in Iran 1410 can be drawn in the form of a conceptual model? To achieve the research answer, we have used the Backcasting method and the combined quantitative and qualitative method. In addition, we used the Delphi-fuzzy method as well as the interaction matrix table to determine the most important key uncertainties affecting the identity challenge. And we used Micmac software to analyze the obtained data. Findings Findings indicate that identity holisticism as a result of integrating the drivers of media transformation, educational system transformation, pluralism and tolerance, the culture of political participation as well as development and efficiency and combining it with the three parameters of independence, freedom and democracy can overcome the challenge. Provides identity in Iran.Also, drawing the perspective and punctuation of identity in the form of a conceptual model of identity in Iran can be considered as one of the reasons for the innovation and novelty of this research.
خلاصه ماشینی:
بر اين اســاس بابد اذعان داشــت که پس از انقلاب اســلامي ســال ١٣٥٧ در يک پذيرش جمعي، هويت ديني مترادف با هويت ملي قلمداد شــد و ســاير عناصــر هويتي کشــور مورد بي مهري قرار گرفتند و اسـلام گرايان با دسـتيابي به قدرت سـياسـي مبتني بر انديشـه ولايت فقيه ، نظام شـاهنشـاهي و مدرنيته را دگر هويتي خويش تعريف نمودند و پرچم احياي هويت اسـلامي را برافراشـتند (عباس زاده مرزبالي , حجازي , ٢٠٢٠: ٦٧-٦٦) و بر ويژگيهاي فرهنگي و هويتي اسـلامي تاکنون با شـدت و ضـعف متفاوت تأکيد نمودند که در جدول شـماره ٣ به آن اشـاره شـده است : جدول شماره ٣: ويژگي فرهنگي و هويتي اسلامي پس از انقلاب اسلامي ايران (رجوع شود به تصویر صفحه) منبع : (رهبري, بلباسي, قربي, ١٣٩٤) با توجه به موارد فوق الذکر، امروزه شــاهد بهره گيري از نمادها، المان ها، پوشــش ، رفتارهاي متمولانه و مصـرف گرايانه ، نمايشـي، و به طور کلي آنچه در قالب ارزش هاي ليبرالي و هنجارهاي غربي ميباشـــد در ميان اقشـــاري از جامعه ايراني ميباشـــيم اگرچه که جامعه ايراني به طور گســترده درگير تحول در باورها و اعتقادات نشــده اســت و همچنان باورهاي اســلامي جزو جداييناپذير هويت ايرانيان بشــمار ميآيد و ميتوان چالش هويتي بوجود آمده در اين حوزه را متأثر از گفتمان هويتي احياگرايانه امام خميني(ره ) تلطيف نمود.