چکیده:
تأسیس کشور عراق در دهۀ سوم قرن بیستم و منضم شدن مناطق کردنشین به این کشور باعث ناامیدی کردها از وعدههای انگلستان و جامعۀ ملل برای ایجاد کشوری مستقل در مناطق کردنشین امپراتوری عثمانی شد. از این رو، زمینههای شکلگیری جنبشها و انجمنهای ناسیونالیستی در میان کردها برای کسب خودمختاری و استقلال فراهم گردید. «کمیتۀ زردشت» یکی از این انجمنها بود که به همت برخی از روشنفکران کرد در شهر سلیمانیۀ عراق تأسیس شد. در مقالۀ حاضر تلاش شده است ضمن اشاره به زمینهها و چگونگی شکلگیری انجمن زردشت، رابطۀ آن با کشور ایران بررسی گردد و به این سؤال پاسخ داده شود که انجمن زردشت برای جلب حمایت ایران چه اقداماتی کرد و در مقابل کشور ایران چه واکنشی از خود نشان داد؟ یافتههای پژوهش نشانگر آن است که انجمن زردشت با تأکید بر پیشینۀ مشترک تاریخی و اشتراکات فرهنگی کردها و ایرانیان سعی در جلب حمایت ایران در دورۀ رضاشاه داشت. در مقابل، دولت ایران در ابتدا از کمیتۀ زردشت پشتیبانی کرد، اما کمی بعد بنا به دلایل سیاسی از حمایت خود دست برداشت.
The establishment of Iraq in the third decade of the 20th century and the annexation of the Kurdish areas to this country made Kurds disappointed in the promises made by Britain and the League of Nations for the creation of an independent state in the Kurdish parts of the Ottoman Empire. Therefore, the basis was laid for the formation of Kurdish nationalist movements and associations for autonomy and independence. One of these associations, “The Zardusht Society”, was founded by some Kurdish intellectuals in the Iraqi city of Sulaymaniyah. The present study aims to examine the Society’s relationship with Iran. Furthermore, the article tries to explain the roots and the manner of its formation and to answer the question of how the Society tried to obtain Iranian support, and lastly Iran’s response. The findings of the study indicate that the Zardusht Society tried to gain Iranian support during the reign of Reza Shah by emphasizing the common historical past and cultural affinity between Kurds and Iranians. The Iranian government, for its part, after initial support for the Zoroastrian Committee, withdrew its support for political reasons.
خلاصه ماشینی:
تحليلي بر فعاليت ها و رويکردهاي انجمن زردشت در تعامل با ايران نوع مقاله : پژوهشي پرستو مظفري ١/حسين رسولي ٢ چکيده تأسيس کشور عراق در دهۀ سوم قرن بيستم و منضم شدن مناطق کردنشين به اين کشور باعث نااميدي کردها از وعده هاي انگلستان و جامعۀ ملل براي ايجاد کشــوري مستقل در مناطق کردنشــين امپراتوري عثماني شد.
در مقالۀ حاضر تلاش شده است ضمن اشاره به زمينه ها و چگونگي شکل گيري انجمن زردشت ، رابطۀ آن با کشور ايران بررسي گردد و به اين سؤال پاسخ داده شود که انجمن زردشت براي جلب حمايت ايران چه اقداماتي کرد و در مقابل کشــور ايران چه واکنشــي از خود نشان داد؟ يافته هاي پژوهش نشانگر آن است که انجمن زردشت با تأکيد بر پيشينۀ مشترک تاريخي و اشتراکات فرهنگي کردها و ايرانيان سعي در جلب حمايت ايران در دورٔە رضاشاه داشت .
اين انجمن هرچند عمري کوتاه داشت ، از همان ابتدا به منظور حفظ موجوديت فرهنگي و سياسي کردها و استقلال آنها از حکومت هاي ترک و عرب ، با تأکيد بر اشتراکات فرهنگي و تاريخي کردها با ايرانيان ، در پي ايجاد ارتباط با دولت ايران و کســب حمايت آن برآمد.
٢ ياسين سردشتي، يکي ديگر از محققان کرد عراقي، نيز تلاش کرده است روابط انجمن زرتشــت را با کشور ايران بررسي کند، اما عدم دسترسي به اسناد موجود در آرشيو وزارت خارجۀ ايران سبب شده که وي نتواند به صورت کامل به اين موضوع بپردازد.