چکیده:
این مقاله به شناسایی مهمترین موانعی میپردازد که سبب عدمتوسعۀ فناوری تولید همزمان برق و حرارت در کشور شده است. در مرحلۀ اول تحقیق، موانع توسعۀ فناوری تولید همزمان برق و حرارت از طریق مطالعۀ اسناد، مصاحبههای نیمهساختاریافته و برگزاری جلسۀ گروه کانونی، با روش تحلیل مضمون استخراج شده و سپس با ارسال پرسشنامه به خبرگان حوزۀ تولید همزمان برق و حرارت و با روش مدلسازی معادلات ساختاری و تحلیل عاملی، موانع شناسایی شد و همچنین، فرضیههای تحقیق مورد تایید قرار گرفت. مدل منتخب برای استخراج این موانع، تلفیقی از رویکردهای تحلیل چندسطحی و نظام نوآوری فناورانه است که از رویکردهای پرکاربرد در مطالعات حوزۀ گذارهای فناورانه هستند. نتایج نشان میدهد عوامل مربوط به رژیم های فنی ـ اجتماعی و همچنین عوامل فرهنگی و اقتصادی کلان کشور، نقش پررنگتری در عدمتوسعۀ این فناوری داشتهاند. در ادامه، متناظر با موانع استخراجشدۀ اولویتدار، 11 سیاست پیشنهادی برای غلبه بر این موانع حاصل شد
This article identifies the most important barriers that have led to the lack of Combined heat and power (CHP) in Iran in comparison with the national plans. In present study, a model for policy analyzing of combined heat and power technologies on the basis of integrating the two approaches of technological innovation system and multi-level perspective which has been provided. The barriers of CHP development, were extracted through semi-structured interviews and focus groups and then by sending a questionnaire to 161 experts and with the method of structural equation modeling and factor analysis, the validity and reliability of identified barriers as well as the hypotheses of the conceptual model of the research were confirmed.
The results show that the social, cultural, and macro-economic factors play a more important role compared to technological factors. According to the framework developed, corresponding to the priority of extracted barriers, in order to extract the proposed policies, a focus group meeting was held and based on the content analysis method, 11 policies were proposed to overcome the most important barriers.
خلاصه ماشینی:
در مرحلـۀ اول تحقیـق ، موانـع توسـعۀ فنــاوری تولیــد هــم زمــان بــرق و حــرارت از طریــق مطالعــۀ اســناد، مصــاحبه هــای نیمه ساختاریافته و برگزاری جلسۀ گروه کانونی ، بـا روش تحلیـل مضـمون اسـتخراج شده و سپس با ارسال پرسش نامه به خبرگان حوزة تولید هم زمان برق و حرارت و بـا روش مدل سازی معادلات ساختاری و تحلیل عاملی ، موانع شناسایی شـد و همچنـین ، فرضیه های تحقیق مورد تأیید قرار گرفت .
بر اساس اهداف اشاره شده ، سؤالات این تحقیق به شرح زیر است : سؤال اصلی چهارچوب جامع برای تحلیل سیاستی توسعۀ فناوری های کم کربن ، خصوصاً فناوری CHP، در چیست ؟ سؤالات فرعی - مهم ترین موانع و مشکلاتی که مانع توسعۀ فناوری تولید هم زمان برق و حرارت ، مطابق با اهداف برنامه ریزی شده در کشور شده اند، کدامند؟ - موانع و مشکلات موجود چه ساختار ارتباطی ای با یکدیگر دارند؟ - برای توسعۀ فناوری های کم کربن در ایران ، با توجه به تجربۀ فناوری CHP، اتخاذ چه سیاست هایی پیشنهاد میشود؟ به منظور پاسخ به سؤالات تحقیق ، مدل مفهومی به صورت شکل ١، جهت توضیح ارتباطات بین عوامل اثرگذار بر نظام نوآوری فناورانه فرض میشود.
بر اساس مدل فوق ، فرضیه های زیر برای این تحقیق در نظر گرفته شد: فرضیۀ اول : موانع ساختاری نظام نوآوری فناورانه بر موانع کارکردی آن اثر مثبت و معنی داری دارند.