چکیده:
گفتار قالبی یا گفتار کلیشهای، جزئی جدانشدنی از هر زبان است. این نوع گفتار با دو ویژگی ایجاز و عمق معنا، مطلب مورد نظر گوینده را به شکلی واضحتر به مخاطب منتقل میکند. همچنین بیشتر در زبان محاوره متجلی میشود و ریشه در جامعه و فرهنگ دارد. یکی از گونههای گفتار قالبی، کنایه است. کنایات به عنوان شناختهشدهترین کلیشههای زبانی، کارکردهای خاص خود را دارند. کنایه در «چرند و پرند» نیز با بسامد بسیار بالا به کار رفته است. بررسی کنایات و کارکرد آنها در این اثر دهخدا، افزون بر شناخت سبک نویسنده، از لحاظ فرهنگی و اجتماعی نیز مفید خواهد بود و میتواند زوایای پنهان متن و مفاهیم مخفی مندرج در آن را بهتر نمایان کند. پژوهش حاضر با روش کیفی (تحلیلی-توصیفی) به بررسی کنایه و کاربرد آن در «چرند و پرند» دهخدا میپردازد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهد که دهخدا در این اثر، از کنایات زبانی و تصویری، بیشتر استفاده کرده است. بسیاری از کنایات او، نقیضهای یا با ریشه غیرفارسی هستند و زمینههای فرهنگی، اجتماعی و مذهبی دارند. همچنین این گونه گفتار قالبی، کارکردهای زیادی در اثر مورد بررسی دارد و استهزاء، اعتراض، انتقاد، افشاگری، ایجاز، ترسیم اوضاع جامعه، عینیت بخشیدن به شخصیتها و نزدیک کردن نثر به زبان مردم از جملة این کارکردهاست.
Formulaic speech is an integral part of any language. This speech, with its two permissive qualities and depth of meaning, transmits the narrator's content more clearly to the audience. This kind of speach is more expressed in the spoken language and is rooted in the community and culture of each language community. It has several kind, one of them is Metonymy. It has its own function both linguistically and semantically. Metonymy in "Charand o' Parand" has a very high frequency. Examining this kind of formulaic speech, in addition to recognizing the author's style, will be culturally and socially useful and effective. And it can better reveal the hidden angles of the text and the hidden meanings it contains. The present study is a qualitative (descriptive-analytical) study of metaphor and its application in Dehkhoda's "nonsense" articles. The results of this study show that Dehkhoda has used language linguistics more frequently in his articles. Many of his quotes are invented or non-Persian in origin and have cultural, social and religious backgrounds. He has also used this form of discourse to ridicule, protest, criticize, expose, authorize, depict society, objectify the characters of his articles, and bring prose to the language of the people.
خلاصه ماشینی:
يکي از اين افراد، دهخدا، نويسنده مقالات «چرند و پرند» در روزنامه «صور اسرافيل » است که با استفاده از شيوة روايي و کاربرد تکنيک هايي مانند استفاده بسيار زياد از گفتار قالبي، خصوصا گفتار قالبي کنايه ، کوشيد تا نثر خود را به زبان مردم عادي جامعه نزديک کند.
جا دارد دربارة تقيسم بندي کنايات از لحاظ وضوح و خفا در چرند و پرند بيفزاييم چون هدف دهخدا از به کار بردن کنايه ، نزديک کردن زبانش به درک مردم و نشان دادن معايب موجود به آنان بوده و نيز به اين دليل که او نويسنده اي واقع گرا است ، بنابراين بيشتر کناياتش از نوع ايما و تعريض است .
کارکرد کنايه بر اساس موقعيت هاي کلامي در چرند و پرند همانطور که ذکر شد، کنايه در مقالات دهخدا، بسامد بالايي دارد، اما اينکه چرا و به چه منظوري او در کلامش يا در گفت وگوهاي بين شخصيت هايش از اين گفتار قالبي استفاده کرده ، موضوعي است که بايد مورد بررسي قرار بگيرد.
690476 / 155 The formulaic speech of Metonymy in "Charand o' Parand" and its function Saeedeh Birjandi1, Dr. Reza Shajari2, Dr. Alireza Fouladi3, Dr. Amirhossein 4 Rasoulnia / Abstract / Formulaic speech is an integral part of any language.