چکیده:
موفقیت نهادهای ملی ارزیابی و اعتبارسنجی کیفیت به اقدامات آنها در انجام دادن ارزیابی برونی بستگی دارد. به رغم این واقعیت، بیش از دو دهه از آغاز کوششها در ارزیابی مستمر در آموزشعالی ایران
می گذرد، اما ارزیابی برونی در آموزش عالی (غیرپزشکی) هنوز به طور سازمان یافته انجام نشده است. علاوه بر آن، در خصوص فرایند ارزیابی مستمر نیز دلبستگی لازم در مدیران و اعضای هیئت علمی
به وجود نیامده است. در راستای ارزیابی مستمر، سه نهاد ملی (آموزش عالی جامع، پزشکی و مهندسی) در سطح کشور دایر شده است. این نهادها یاری دادن به فرایند ارزیابی درونی و اجرای برونی را در زمره وظایف خود منظور داشته اند، اما به استثنای نهاد ایجادشده در آموزش پزشکی، دو نهاد دیگر تا کنون نتوانسته اند شرایط لازم برای تبدیل شدن به نهاد ملی ارزیابی و اعتبارسنجی را احراز کنند. در یک مطالعه، رسالت نهادهای ملی ارزیابی، چارچوب مورد استفاده آنها، موانع اجرای ارزیابی درونی و فرایند حایز شدن شرایط برای تبدیل شدن به نهاد ملی بررسی شد. برای این منظور، سه سوال پژوهشی مطرح و با استفاده از روش مطالعه موردی به آنها پاسخ داده شد. نتایج مطالعه در این مقاله عرضه شده است. نتایج نشان داد که "نهاد ملی ارزیابی آموزش پزشکی عمومی" نسبت به ارزیابی کیفیت دوره دکتری پزشکی عمومی موفق بوده است. اما، وضعیت موجود نهاد نظارت و ارزیابی آموزش عالی (ناتک) و نهاد ارزشیابی آموزش مهندسی تا وضعیت مطلوب فاصله بسیاری دارند. ضمن برشمردن ده عامل بازدارنده ارزیابی مستمر، برای کاهش فاصله یادشده پیشنهادهایی عرضه شده است.
Success of national institutions of quality assessment (NIQA) and accreditation of quality depends on the external quality assurance (EQA) processes. In spite of the fact, it is more than two decades that continuous quality assessment started in higher education in Iran. Nevertheless, the external in higher education quality assessment (non-medical), has not been done in an organized way yet. At the national level, three institutions have been established to act as national quality assurance agency (QAA):1) comprehensive higher education, 2) medical education, and 3) engineering education. The QAA in medical education has been active in conducting EQA. However, the other two NIQA have not yet been able to carry out EQA and therefore not eligible for being recognized as an accredited QAA agency. Based on the above, a research project was conducted to find out the actual and desired states of the NIQA in Iran. In doing so, three research questions were framed and answered in the research project. This article reports the findings of the research project. The results indicated that the National Institution of Quality Assessment of general medical education has been successful. However, there is room for improvement of the other two NIQA. In this regard, factors which are affecting such situation are analyzed and towards improving the conditions of these two NIQA, a set of measures are proposed.
خلاصه ماشینی:
اين نهادها ياري دادن به فرايند ارزيابي دروني و اجراي بروني را در زمره وظايف خود منظور داشته اند، اما به استثناي نهاد ايجادشده در آموزش پزشکي ، دو نهاد ديگر تا کنون نتوانسته اند شرايط لازم براي تبديل شدن به نهاد ملي ارزيابي و اعتبارسنجي را احراز کنند.
از نتايج اين طرح طراحي الگويي مناسب براي ارزيابي دروني و بروني کيفيت گروه هاي آموزشي در آموزش عالي با تأکيد بر آموزش پزشکي بود (٢٠٠٦ ,Bazargan) و آن گاه به نقش ارزيابي مستمر در بهبود کيفيت در دانشگاه هاي علوم پزشکي توجه شد (٢٠٠٠ ,Einollahi).
اجراي ارزيابي مستمر آموزش عالي ايران با چه عوامل بازدارنده اي مواجه است و چگونه مي توان آنها را مرتفع ساخت ؟ روش پژوهش به منظور پاسخ دادن به سؤال هاي يادشده از روش مطالعه موردي استفاده و داده ها و اطلاعات لازم از منابع پژوهشي گردآوري و تحليل شد.
Arab States Network for Quality Assurance in Higher Education (ASNQAHE) به منظور آگاهي بيشتر درباره رهنمودهاي منطقه اي کيفيت آموزش عالي در آسيا و اقيانوسيه به مجموعه اين رهنمودها که با عنوان اصول "چيبا" (CP)١٧ تصويب شده است (٢٠٢١ ,APQR)، اشاره مي شود.
در کشور ايران نيز در بيان پيامدهاي يادگيري براي برنامه هاي آموزش عالي کوشش هاي اوليه اي انجام شده ، اما هنوز در فرايند ارزيابي مستمر کيفيت کمتر مد نظر بوده است .
University internal evaluation and its application in improving higher education quality.
The role of internal evaluation in improving the quality of education in of Medical Sciences Universities.