چکیده:
این نوشتار در پی پاسخ به این سوال میباشد که درگیریهای نظامی قریش با پیامبر (ص) از مکه تا مدینه
چه مراحلی را طی کرده است؟ بررسی درباره مناسبات قریش با پیامبر (ص)، غزوات پیامبر (ص)،
توطئه های قریش، شرایط و زمینه های جنگ احزاب و پیامدهای این جنگ از ارکان اصلی تحقیق میباشند.
تحلیل تاریخی این قسمت از سیره و تاریخ پیامبر (ص) باعث آگاهی از نحوه تعامل قریش با پیامبر (ص)
و چالشهای فراروی آنان در این زمینه خواهد شد. بر اساس یافته ها، اکثریت جنگهای قریش با پیامبر
(ص) مقصود و مطلوب کلیه قریشیان نبوده و این بدان معنی است که قریش جهت آمادگی برای جنگ تمام
عیار با پیامبر (ص) زمان زیادی نیاز داشت تا اینکه پس از پنج سال تمام شرایط و زمینه ها برای برپایی
فراهم شد. از آنجایی که قریش با تمام قوا این جنگ را « جنگ احزاب » جنگ با پیامبر (ص) تحت عنوان
برپا ساخته بود، شکست در آن به معنی از بین رفتن هیمنه آنان بوده که مقدمه ای برای فتح مکه توسط
مسلمانان شد.
خلاصه ماشینی:
مقدمه قبايل قريش براي جلوگيري از رشد و گسترش اسلام ابتدائا اقداماتي همچون «مذاکره با ابوطالب » (يعقوبي ، بيتا: ٢، ٢٤)، «استهزاء پيامبر (ص )» (سيوطي ، بيتا: ٥، ٦٣٠)، «اتهام به سحر و جنون » (سوره مدثر، ٢٤-٢٥)، «تهديد و تطميع » (ابن اسحاق ، بي تا: ١٩٧) و «انعقاد پيمان تحريم » (ابن سعد، ١٤١٠ ق : ١، ١٦٢-١٦٣) را در پيش گرفتند ولي پس از بينتيجه ماندن اين تلاش ها در سال ١٣ بعثت ، ناچارا به آخرين و سرنوشت سازترين حربه شان يعني «دست به شمشير بردن » متوسل شدند و به اصطلاح شايع امروزي به بررسي گزينه هاي نظامي پرداختند.
همچنين در اين نوشتار بدين مساله توجه شده است که عليرغم وقوع جنگ هاي متعدد ميان پيامبر (ص ) و قريش حتي از ابتداي دوران هجرت ، فقطاز جنگ «احزاب » با عنوان مرحله دوم از عمليات نظامي قريش ياد ميشود.
«عبدالله بن ابي » که اختلاف فاحش سليقه اي با شخص پيامبر (ص ) نيز داشت بايد در مدينه براي قريش همان نقشي را ايفا ميکرد که ابولهب در مکه و پيش از هجرت در ميان بني هاشم در حال ايفا بود.
به طور مثال پيش از آغاز جنگ بدر، وي با يک نامه تهديد آميز از جانب قريش از فرصت فراهم شده کمال استفاده را نمود و حتي براي قتل پيامبر (ص ) دست به کار شد (ابوداوود، ١٤٣٠ ق : ٤، ٦١٨؛ مرتضي عاملي ، بيتا: ٥، ٢٦٩).