چکیده:
به دنبال روی کار آمدن رضاشاه، ورزش هم مانند بسیاری دیگر از پدیدههای اجتماعی مورد توجه قرار گرفت و در این میان، همسو با ضرورت تغییر موقعیت اجتماعی زنان، لزوم توجه به ورزش بانوان نیز مطرح شد. پژوهش حاضر با تکیه بر مطبوعات عصر پهلوی اول و به روش توصیفی ـ تحلیلی سیر ظهور ورزش زنان در دورة رضاشاه و بسترهای پیشرفت آن را بررسی میکند. سؤال اصلی تحقیق این است که ورزش زنان با چه موانعی مواجه بود و چه عواملی به پیشرفت نسبی آتی آن یاری رساند؟ یافتههای تحقیق نشان میدهد مجموعه عواملی چون درک نادرست جامعه و حتی خود زنان از ورزش تا مدتها مانع از روی آوردن زنان به ورزش بود، اما سرانجام در نیمة دوم حکومت رضاشاه، تحت تأثیر نهادهایی چون تشکیلات پیشآهنگی، کانون بانوان، و دستورالعملهای محمدرضا پهلوی، همچون پدیدهای اجتماعی نمایان شد و رو به پیشرفت گذاشت تا آنکه حملة متفقین به ایران در شهریور 1320 این روند را تا سالها بعد متوقف نمود.
After the coming to power of Reza Shah, sport, like many other social phenomena, was considered. Meanwhile, in the continuation of the debate on the need for change in the social status of women, women's sports were emphasized as a serious phenomenon. The present study, relying on the press of the first Pahlavi era and descriptive-analytical method, examines the emergence of women's sports in the Reza Shah period, and the contexts of its development. The main question of the research is what obstacles did women's sports face and what factors contributed to its relative relative progress in the future? The research findings show a set of factors such as; The misunderstanding of society and even women themselves about sports has long prevented women from turning to sport, Eventually, in the second half of Reza Shah's rule, under the influence of institutions such as the Pioneer Organization, the Women's Center, and the instructions of Mohammad Reza Pahlavi, it emerged as a social phenomenon and was progressing until the Allied invasion of Iran in September 1941 It stopped years later.
خلاصه ماشینی:
سؤال اصلي تحقيق اين است که ورزش زنان با چه موانعي مواجه بود و چه عواملي به پيشــرفت نســبي آتي آن ياري رساند؟ يافته هاي تحقيق نشان ميدهد مجموعه عواملي چون درک نادرست جامعه و حتي خود زنان از ورزش تا مدت ها مانع از روي آوردن زنان به ورزش بود، اما سرانجام در نيمۀ دوم حکومت رضاشاه ، تحت تأثير نهادهايي چون تشکيلات پيش آهنگي، کانون بانوان ، و دستورالعمل هاي محمدرضا پهلوي، همچون پديده اي اجتماعي نمايان شد و رو به پيشرفت گذاشت تا آنکه حملۀ متفقين به ايران در شهريور ١٣٢٠ اين روند را تا سال ها بعد متوقف نمود.
در اين ســال سه اتفاق مهم روي داد که بر وضعيت ورزش زنان در سال هاي بعد تأثير گذاشت : آغاز به کار کانوان بانوان ايران ؛ ايجاد پيش آهنگي دختران ؛ و همچنين مسئلۀ کشف حجاب در ١٧ ديماه ١٣١٤.
٤ اين کانون در گزارشي دربارٔە عملکرد خود در سال ١٣١٦، از جمله اظهار کرد که چون ادارٔە تربيت بدني نيازمند بانوان مربي ورزش است ، کلاس هاي ورزشي زير نظر مستر کيسين تشکيل گرديده و خانم هاي داوطلب که تعداد آنها ٨٥ نفر اســت ، در روزهاي شــنبه و چهارشــنبه مواد برنامۀ ورزشي دبستان ها و دبيرستان هاي دختران را در اين کلاس ها ميآموزند و تا حال عده اي براي تعليم تربيت بدني استخدام شــده اند.