چکیده:
ماده 1 قانون حمایت حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان (1348) اثر مورد حمایت را «آنچه از راه دانش یا هنر و یا ابتکار» پدید آمده باشد تعریف میکند. در نتیجه لازمهی حمایت آن است که اثر ناشی از خلاقیت و ابتکار پدیدآورنده باشد. این امر در جایی که ایده و محتوای اثر راهی برای اعمال خلاقیت نداشته باشد، بهگونهای که بیان ایده تنها به یک روشیاروشهای محدودی امکانپذیرباشد،موجب طرح این مسئله میگرددکه آیاد چنین مواردی اثرموردحمایت قانون محقق میشود یاخیر. این مسئله درحقوق ایران کمتر مطرح شده است؛ اما در حقوق آمریکا بهشدت مورد بحث و بررسی قرارگرفته وتحت عنوان نظریه ادغام مطرح گردیده است. به موجب این نظریه، زمانی که برای بیان ایدهی اثر تنها یک روش یا روشهای محدودی وجود داشته باشد، چنانکه ایده بیان خود را تحمیل نماید، موضوع مورد حمایت قانون محقق نمیشود؛ چرا که درواقع شرط اساسی حمایت که همان اصالت یا خلق اثر توسط پدیدآورنده است انجام نشده است. این مسئله هماکنون در حقوق ایران مطرح است. مقاله حاضر با بهکارگیری روش توصیفی-تحلیلی در بررسی آرای قضایی صادره در پروندههای ادغام، درصدد تحلیل تأثیروقوع ادغام بروضعیت اصالت آثار برآمده و نتیجه میگیرد این نظریه در حقوق ایران نیز قابل اعمال است؛ همچنین ارتباط میان نظریه ادغام و شرط اساسی حمایت، لزوم شناسایی واعمال آن درحقوق ایران را دو چندان میکند.
According to Article 1 of the Law on Protection of the Rights of Authors, Writers and Artists (1348) the requisite of protection is that the work must be the result of creativity and initiative of the author. This issue, where the idea of the work has no way of being creative, so that expressing the idea is possible in limited ways, raises the question of whether in such cases the work Is protected by law or not? This issue has been highly debated in the U.S Copyright law and has been called the Merger doctrine. According to this doctrine, when there is only one way or limited ways to express the idea of the work, so that the idea imposes its expression, the issue protected by law is not realized; Because, in fact, the basic condition of protection, which is the originality-creation of the work by the author-has not been fulfilled.The present article seeks to analyze the impact of the merger on the status of the originality of works by using a descriptive-analytical method in examining the judicial decisions issued in merger cases and concludes that this doctrine is also applicable in Iranian law; Also, the connection between the Merger doctrine and the fundamental condition of protection doubles the necessity for identifying and applying it in Iranian law.
خلاصه ماشینی:
به موجب این نظریه ، زمانی که بـرای بیان ایده اثر تنها یک روش یا روش های محدودی وجود داشته باشد، چنان که ایده ، بیـان خود را تحمیل کند، موضوع مورد حمایت قانون محقق نمیشـود، زیـرا در واقـع شـرط اساسی حمایت - اصالت یا خلق اثر توسط پدیدآورنده - انجام نشده اسـت .
بـه موجـب ایـن نظریه ، زمانی که تنها یک روش یا روش های محدودی برای بیان ایده اثر وجـود داشـته باشد، به گونه ای که ایده ، بیان خود را تحمیل کند، گفته میشود بیان با ایده ادغام شده و در نتیجه غیرقابل حمایت است .
بـا ایـن وجـود، تاکنون در حقوق ایران این نظریه غافل از اهمیت آن در تشـخیص موضـوع حمایـت و نیز ارتباط تنگاتنگ آن با مسئله ی اساسی حقوق مالکیت ادبی و هنری، یعنی اصالت ، بـا نگاهی دقیق و موشکافانه مورد تحقیق پژوهش گران حقوق قرار نگرفته است ؛ حال آن - که عملکرد دادگاه های ایالات متحده حاکی از وقوف قضات بر اهمیت غیرقابل انکار آن بوده است .
شناسایی این حد از خلاقیت موجب میشود اکثر قریب به اتفاق آثار به آسانی بـه این درجه دست یابند، زیرا آن ها دارای مقداری جرقه خلاقانه هستند و مهم نیست ایـن مقدار تا چه میزان خام ، کم و بدیهی باشد (٤٠٤ :٢٠١٠-٢٠٠٩ ,Judge, Gervais)؛ اما با این حال نشان ضعیفی ١ از خلاقیت لازم است و اگر دادگاه ها نتوانند این خلاقیـت حـداقلی را تشخیص دهند، اثر قابل حمایت نخواهد بود.
در این دعوا دادگاه یک تحلیل ادغام گونه را وارد معیار اصالت کـرد، بـا ایـن بیـان کـه خلاقیت لازم برای کپیرایت تابعی است از ١.