چکیده:
پژوهش حاضر سعی بر آن داشت، ویژگیهایی از سازمانهای دولتی ایران را بیان نماید که براساس آنها بتوان در کنترل فساد اداری در سازمانهای دولتی کشور موفق عمل نمود. بنابراین هدف پژوهش تبیین الگوی سازمانهای دولتی کشور با تاکید بر کنترل فساد اداری بوده است.برای تبیین الگوی مناسب از روش تحقیق داده بنیاد و رویکرد نوظهور استفاده شد. مبنای اساسیِ روش دادهبنیاد، استفاده از نظرات خبرگان است، خبرگانی که تجربهای موفق در موضوع داشته باشند. بنابراین براساس مصاحبههای انجام شده با 22 نفر از مدیران سازمانهای دولتی کشور که تجربهای موفق در کنترل فساد اداری در سازمان تحت امرشان داشتند، پژوهش ادامه یافت و با استفاده از رویکرد نوظهور، الگوی پژوهش بدست آمد.مضامین بدستآمده از پژوهش برای بیان الگو عبارتند از؛ شفافیت، رسمیسازی، فرهنگ سازمانی اخلاقمحور، ارزیابی و کنترل سازمانی، مدیریت منابعانسانی، رهبری، کارگروهی و مدیریت ذینفعان. مضامین شناسایی شده، در قالب شش سیها، الگوی پژوهش را شکل دادند.
This study sought to express the characteristics of Iranian governmental organizations. Properties are used to control corruption in governmental organizations in IRAN. Therefore, the purpose of the study was to elaborate the pattern of governmental organizations with emphasis on controlling corruption. To illustrate the appropriate model, the GTM research approach and emerging approach, which are qualitative methods, were used. The essential and binding basis of the GTM is the use of expert opinions, those with successful experience in this field. Thus, based on interviews with 22 managers of governmental organizations in IRAN who had successful experience in controlling corruption in their organization, the research continued and finally, using the steps outlined in the emerging approach, the research pattern was formed. The themes of the research to illustrate the model include transparency, formalization, ethical organizational culture, organizational evaluation and control, human resource management, leadership, teamwork and stakeholder management. But as Glaser puts it, without presenting a specific graphical pattern, only a set of words can be referenced, each of which can be a guide to the actual code and does not create effective value. However, the family of links or the so-called six theses became the perfect template for integrating the themes expressed and finally explaining the emerging graphical pattern of the research.
خلاصه ماشینی:
نتايج پژوهش نشان ميدهد که شـفافيت ، رسـمي سازي، فرهنگ سازماني اخلاق محور، ارزيابي و کنترل سازماني، مـديريت منـابع انسـاني، رهبـري، کـارگروهي و مـديريت ذينفعان عواملي هستند که سازمان هاي دولتي کشور براي کنترل فساد اداري، در ساختارهاي خود بايد مـورد مداقـه قـرار دهند و رعايت نمايند.
الگوي به دست آمده حکايت از تلفيق عوامل برآمده از رويکردهاي نهادي، انسان شـناختي و فرهنـگ سازماني در بوروکراسي سازمان هاي دولتي براي کنترل فساد اداري دارند که براي تحقق بوروکراسـي مـورد نظـر بايـد بـر عوامل هشتگانه بيان شده ، در سازمان هاي دولتي کشور، تأکيد شود.
متفکرين براي بررسي راه هاي کنترل فساد رويکردهاي متفاوتي داشته اند، برخي کنترل فساد را در تبيين مسائل اخلاقي [٣] برخي در مسائل روان شناختي، بعضي ديگر مسائل جامعه شناختي را مطرح ميکنند، در اين بين رويکردهاي نهادي، انسان شناختي و فرهنگ سازماني نيز مطرح شده است و متفکريني بوده اند که علت فساد را در اين عوامل ذکر کرده اند [١].
ماکس وبر به منزله مبدع بوروکراسي، معتقد بود بوروکراسي مي تواند به سازمان ها کمک کند، زيرا مبناي بوروکراسي بر نوعي ساختار استوار است که ويژگيهاي آن شامل : تقسيم کار، وجود سلسله مراتب سازماني تعريف شده ، حاکم بودن ضوابط بر روابط ، جلوگيري از اعمال سليقه هاي شخصي ، انتصاب بر اساس شايستگي، برقراري نظام پيشرفت شغلي براي کارکنان و جدايي صاحبان سازمان ها از اداره آن ها.
از ديگر مصاديق شناسايي شده ، مديريت ذينفعان است ، که تأکيدي دوباره است بر اينکه سازمان در تعامل با محيط خودش قرار دارد و براي کنترل فساد اداري بايد بتواند اين ارتباط را مديريت نمايد.