چکیده:
این پژوهش با هدف، تاثیر شاخص توده بدنی، مصرف دخانیات و مصرف الکل بر سالمندی موفق با میانجیگری کیفیت زندگی در سالمندان مبتلا به دیابت نوع دو انجام شد. روش پژوهش مقطعی از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه سالمندان 60 سال و بالاتر مبتلا به دیابت نوع 2 که تحت پوشش مراکز بهداشتی شهر شیراز در سال 1398 تشکیل دادند، که از میان آنها، تعداد 593 نفر با روش نمونهگیری در دسترس در دو مرحله انتخاب شدند. در این پژوهش از ابزارهای آزمون مختصر وضعیت شناختی (فولشتاین و همکاران، 1975)، پرسشنامه عملکرد جسمی (بارتل، 1965)، و برای سالمندی موفق از پرسشنامههای بهزیستی اجتماعی (کییز، 2004)، پرسشنامه سلامت معنوی (پولوتزون و آلیسون، 1982)، رضایت از زندگی (دینر، 1985) و پرسشنامه کیفیت زندگی (توماس، 1986) استفاده شد که همگی از اعتبار و پایایی قابل قبولی برخوردار بودند. به منظور تجزیهوتحلیل دادهها از نرمافزار SPSS-V23 و PLS استفاده گردید. همچنین بهمنظور پاسخگویی به فرضیههای پژوهش از مدلیابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته-های پژوهش نشان داد که مدل از برازش مدل در سطح متوسط تایید شد. همچنین نتایج نشان داد بین متغیرهای شاخص توده بدنی، مصرف دخانیات و مصرف الکل و سالمندی موفق با میانجیگری کیفیت زندگی روابط معنی داری مشاهده نشد. بنابراین توجه به متغیرهای مذکور در پیشگیری و طراحی درمانهای مناسبتر به پژوهشگران و درمانگران در سالمندان مبتلا به دیابت یاری میرساند. نتایج بعدی پژوهش نشان داد که بین میزان مصرف الکل در سالمندان مبتلا به دیابت نوع دو و سالمندی موفق با میانجی گری کیفیت زندگی رابطه معکوس و غیر معنی داری وجود دارد. از جمله مشکلات کشورهای مختلف به ویژه کشورهای در حال توسعه، همراهی پدیده گذار جمعیتی با گذار اپیدمیولوژیک است. به این صورت که هم زمان با عبور از جمعیتی جوان با باروری و مرگ زیاد به سوی جمعیتی با باروری و مرگ کم، با اجرای برنامه مبارزه با بیماری های واگیر و ارتقای آموزش و بهداشت، الگوی بیماری های جامعه به نفع بیماری های مزمن مانند دیابت تغییر یافته است