چکیده:
ین تحقیق در پی فهم ارتباط میان منابع تاریخی و رویکرد هویت گرایانه برخی از مورخان اسلامی است. برای انجام این تحقیق آراء یکی از اخباریون و فتوح نگاران متقدم و پر ارجاع یعنی سیف بن عمر تمیمی مورد بررسی قرار میگیرد. سیف اگرچه مانند برخی دیگر از نویسندگان در تأکید بر نقش اعراب در فتوح و پدیدههای اسلامی همسو است؛ ولی با مقدماتی متفاوت به نتیجه مذکور دستیافته و به علاوه در این زمینه اغراق کرده است. سؤال اصلی این است چه عواملی محیطی و شرایط اجتماعی عامل ایجاد رویکرد هویت گرایانه در سیف شد. سیف چه اهدافی را دنبال می کرد و راه دست یابی به آن را چگونه یافت؟ در این تحقیق با استفاده از روش تحقیق تاریخی که مبتنی بر توصیف و تحلیل داده ها است به این پرسشها، پاسخ داده شده است. متغیّرهای مهمی مانند عنصر عصبیت عربی و نظام قبیلهای، مواضع ساسانیان نسبت به اعراب، فتوح اسلامی، سیاست دستگاه خلافت اموی و نقش ایرانیان در خلافت عبّاسی در دیدگاه سیف اثر گذار بود. از نظر سیف، اعراب دارای تاریخی پیوسته بوده و چون اسلام در میان اعراب به پا خاست، تفکر عربی مفاهیم پایهای این دین را به خوبی مشخص نمود. در نتیجه آنچه سبب پیشرفت اسلام و شکلگیری تمدن اسلامیشد عصبیت قومی و هویت قبیلهای و آرمانهای عربی بود. او برای جبران این خلأ هویتی از جامعه پیرامونی و تخیلات آرمانی خود بهره گرفت و آنها را حول محور عصبیت قرارداد. سیف نماینده احیاگر هویت عربی در تقابل با هویت ایرانی است.
This study seeks to understand the relationship between historical sources and the identity-oriented approach of some Islamic historians. To conduct this research, the views of Sayf ibn 'Umar al-Tamimi, are examined who is one of the earliest and most referential Akhbãris and conquerors. Sayf, like some other writers, is consistent in emphasizing the role of the 'Arabs in the conquest and events of Islamic history; but he came to this conclusion with a different premise and exaggerated in this regard. This is the main question of the article: What environmental factors and social conditions led to the creation of an identity-oriented approach in Sayf, what goals did Sayf pursue in his historiography, and how did he find a way to achieve it? In this research, these questions have been answered; using a historical research method based on data description and analysis. Important variables were effective in Sayf's view; Such as: the element of 'Arab nervousness and tribal system, the positions of the Sassanids towards the 'Arabs, the Islamic conquest, the policy of the Umayyad caliphate and the role of the Iranians in the 'Abbasid caliphate. According to Sayf, the 'Arabs had a continuous history. He took advantage of the Ayyam al-'Arab , mental structures, historical facts, the surrounding society, and his ideal fantasies. According to this research, Sayf was the representative of the revival of 'Arab identity against the Iranians.
خلاصه ماشینی:
او برای جبران این خلأ هویتی از ایام العرب ، اسطوره ها، ساختارهای ذهنی، واقعیت های تاریخی، جامعۀ پیرامونی و تخیلات آرمانی خود بهره گرفت و با خلق تاریخ عرب ، اعراب را حول محور عصبیت به نبرد با ایرانیان فراخواند.
سیف ، عصبیت ، تمیم ، ایام العرب ، فتوح ، عباسیان ، ایرانیان ِ Sayf ibn ‘Umar al-Tamimi: reviver of the new ‘Arab identity against the Iranians Maryam Saeedyan Jazi2 Abstract This study seeks to understand the relationship between historical sources and the identity- oriented approach of some Islamic historians.
با در نظر گرفتن متغیرهای مهمی چون عنصر عصبیت عربی و نظام قبیله ای ، مواضع ساسانیان در قبال اعراب ، نبرد ذوقار، فتوح اسلامی و اسکان عرب ، سیاست دستگاه خلافت در دفاع از هویت عربی ، ســقوط امویان و نقش ایرانیان در ظهور و ادارة خلافت عباســی باید گفت سیف احیاگر هویت عربی در تقابل با هویت ایرانی است .
٧. محمد بن عمر واقدی ، الرده (مع نبذه من فتوح العراق )، تحقیق یحیی الجبوری (بیروت : دارالعرب الاســلامی ، بیتا)، ص ١٥٤-١٥٦؛ ابن جوزی ، ج ٤، ص ٢٤.
سیف برای بزرگ نمایی نقش تمیم در فتوح از آوردن نام افراد، اماکن و وقایع غیرواقعی ابایی ندارد و روایت او در برخی صحنه های فتوح مانند أرماث و ســواد به ایام العرب شباهت دارد١٢ که البته در خدمت رویکرد هویت نگارانۀ عربی اوست .