چکیده:
نقد زنمدارانه (فمینیستی) یکی از شیوههای نقد آثار ادبی معاصر است. این نوع نقد سعی دارد تا نقش فرهنگ مردسالارانه را در تصویر ارائهشده از زن در آثار ادبی بیان و با بررسی آن جایگاه واقعی زن را به عنوان عامل مهمّ و تأثیرگذار بازنمایی کند. سحر خلیفه نویسندة معاصر فلسطینی در رمان "مذکرات امرأة غیر واقعیة" گفتمان ادبی را برای بیان جایگاه و نقش زن در جامعة فلسطینی و دیدگاههای فمینیستی خود بهکار برده و از نظریات قدرتمحور میشل فوکو فیلسوف و نظریهپرداز فرانسوی تأثیر پذیرفتهاست؛ لذا این نوشتار بر اساس روش توصیفی-تحلیلی با تکیه بر نظریات قدرتمحور فوکو به تحلیل گفتمان زنانة رمان مذکّرات امرأة غیر واقعیة سحر خلیفه پرداختهاست. دستاورد پژوهش نشان میدهد نویسنده آزادی وطنش را در گرو آزادیِ زنان و بهبود جایگاه آنان میداند. زنان که مقهور جامعة مردسالار خویشند، برای تغییر وضعیت تلاش میکنند تا دیدگاههای جامعه و مردان نسبت به زن تغییر یابد. این تغییرِ دیدگاه میتواند راهحلّی باشد برای بهبودی وضعیت زنان در جامعة فلسطین و در جوامع دیگر.
یعتبر النقد النسوی من مناهج النقد الادبی المعاصر. یسعی هذا النوع من النقد الی تحدید دور الثقافه الرجولیه فی الصور المقدمه للمراه فی الاعمال الادبیه ودراسه مکانه المراه الحقیقیه کموشر هام وموثر. سحر خلیفه الکاتبه الفلسطینیه المعاصره استخدمت الخطاب الادبی لتبیین مکانه المراه ودورها فی المجتمع الفلسطینی ومواقفها النسویه فی روایه "مذکرات امراه غیر واقعیه"، وکانت متاثره فی اراءها النسویه باراء میشل فوکو المنظر والفیلسوف الفرنسی حول السلطه. هذه المقاله تستخدم المنهج الوصفی–التحلیلی وفق اراء فوکو حول السلطه لدراسه الخطاب النسوی فی روایه "مذکرات امراه غیر واقعیه" للکاتبه سحر خلیفه ونتايج هذه الدراسه تشیر الی ان الراویه تعتقد بان حریه فلسطین مرهونه بحریه المراه وتحسین مکانتها فی المجتمع. النساء مضطهدات فی المجتمع الرجولی ویحاولن تغییر ظروفهن لتغییر رویه الرجل والمجتمع الیهن. وهذا التغییر فی الرویه قد یکون حلا لتحسین وضع المراه فی المجتمع الفلسطینی والمجتمعات الاخری.
Feminist criticism is one of the methods of criticism of contemporary literary works. This kind of criticism seeks to portray the role of patriarchal culture in y women's portrayal in literary works and to study the real status of wom-en as an important and influential factor. Sahar Khalifeh, a contemporary Palestinian writer, has used literary discourse in the novel "Muthakkirat Im-ra'ah Ghair Wki'iyyah (Memoirs of an Idealistic Woman)" to express the status and role of women in the Palestinian community and herself feminist views. She has been influenced by the power-oriented discussions of French philosopher and theorist Michel Foucault. Therefore, this paper, based on a descriptive-analytical method, relying on Foucault's power-oriented discus-sions, analyzes the female-language discourse of Sahar Khalifeh's novel " Muthakkirat Imra'ah Ghair Wki'iyyah". The achievement of the research shows that the author considers her homeland freedom in case of freedom of women and the improvement of their status. Women who are subdued by their patriarchal society are struggling to change the situation so that the views of society and men change towards women. This change could be a solution to the welfare of women in the Palestinian society and in other soci-eties.: