چکیده:
پیامبر(ص) در مدینه با آسیب ها و مسائل متعدد در نظم اجتماعی با توجه به ساختار روابط مبتنی بر ارزشها و هنجارهای جاهلی و سرمایههای اجتماعی موجود در آنها و ناهمسویی برخی اعضای شبکه اجتماعی مسلمانان در اصلاح ساختار روابط روبرو بود. از سوی دیگر شواهد قرآنی و منابع تاریخی- روایی دلالت بر وجود پرکاربردِ مقولۀ «اعتماد» و همسویی جمعی دیگر از مسلمانان با پیامبر(ص) دارد. هدف مقالۀ حاضر شناسایی و تبیین «مبنا»، «علل و شرایط» شکل گیری پدیدۀ «اعتماد» نسبت به پیامبر(ص) و «کنش/ واکنش های» پیامبر(ص)، گروه «اعتمادگر» و «اعتمادگریز» حول این پدیده و پیامد رفتاری آن در «شبکه اجتماعی» مسلمانان است. این پژوهش به دلیل فقدان فرضیه، با بهره گیری از الگوی پارادیمی «رویکرد روشی نظریه زمینهای» با تحلیل مقایسهای مداوم، هم زمان با جمع آوری هدفمند دادهها و تعیین حجم بر اساس اشباع نظری، انجام شده است. بر اساس یافته های پژوهش مبنای «اعتماد» به پیامبر(ص) «شناختی» و «عاطفی» بوده است که بازتاب آن در همدلی، همراهی و الگوپذیری گروه «اعتمادگر» از پیامبر(ص) مشاهده می شود. و تحت تأثیر ارتباطات و تعاملات کیفی گسترده و مستمر پیامبر(ص) با اقشار مختلف با مولفههای کنشی نظیر «مردمی بودن»، کرامت بخشی، رأفت، گذشت، ثبات عاطفی، حق گرایی، قاطعیت، درایت و مسئولیت پذیری پیامبر(ص)، در شرایط زمینه ای نظم اجتماعی مبتنی بر استخفاف، تبعیض، روانجوخویی و انتقام دوره جاهلی شکل گرفته است. راهبردهای پیامبر(ص) و «گروه اعتمادگر» در بی اثر کردن اقدامات گروه «اعتمادگریز» و حفظ و تقویت این پدیده، موجب بهسازی و تسهیل تعاملات در شبکه اجتماعی مسلمانان گردید.
The Prophet (PBUH) faced many obstacles and obstacles, including social integration and the structure of relations based on ignorant values and norms, to achieve his goals. But the verses of the Holy Qur'an and reports from historical-Islamic sources indicate the faithfulness, attachment, endurance and persistence of believers in sympathy with the Prophet (peace be upon him) in passing through the problems indicating their trust in the Prophet. The main purpose of this study is to identify the factors that shape this trust through a method of method of retrieval theory, a descriptive and analytical approach with continuous comparative analysis and simultaneous data collection Research findings on the three main categories of Prophetic ideal influence, divine and humane principles, and trust in the Qur'an, the total deprivation resulting from asymmetric and unfair access to scarce resources (power, wealth and dignity) in the tribal social order, respectively As an immediate factor, the conditions involved and the context emphasize the formation of trust in the Prophet
خلاصه ماشینی:
تبیین پدیدة «اعتماد» به پیامبر (ص ) در «شبکة اجتماعی » مسلمانان در مدینه ؛ با ارائة الگوی پارادایمی بر اساس رویکرد روشی نظریة زمینه ای فرخ السادات میرسعید قاضی * شهلا بختیاری **، علی محمد ولوی ***، فاطمه جمیلی کهنه شهری **** 1 چکیده پیامبر(ص ) در مدینه با آسیب ها و مسائل متعدد در نظم اجتماعی بـا توجـه بـه سـاختار روابط مبتنی بر ارزشها و هنجارهای جاهلی و سرمایه هـای اجتمـاعی موجـود در آنهـا و ناهمسویی برخی اعضای شبکه اجتماعی مسلمانان در اصلاح ساختار روابط روبرو بود.
بر اساس این شواهد که دلالت بر وجود پر کاربرد پدیدة «اعتماد» (Trust) در تعـاملات و مناسبات اعضای «شبکه اجتماعی » مسلمانان با پیامبر(ص ) در مدینه دارد بنظر مـی رسـد یکی از راهبردهای مهـم پیـامبر(ص ) در عبـور از مشـکلات و تحقـق اهـدافش در دوران حساس و سخت عصر نبوی ، اصلاح ساختار روابط با توسعة کیفی ارتباطات و مناسبات و اعتماد سازی در شبکه اجتماعی مسلمانان بوده است .
٤. روش تحقیق پژوهش حاضر که از اولین مطالعات در باره «شبکه اجتماعی » مسلمانان در عصر نبوی مـی باشد، از یکسو با رویکرد تاریخی و اجتماعی و از سوی دیگر بـه دلیـل فقـدان فرضـیه بـا رویکرد روشی نظریه زمینه ای (Grounded Theory) با هدف شناسایی و فرضـیه سـازی در بارة پدیدة اعتماد نسبت به پیامبر(ص ) در شبکه اجتماعی مسـلمانان در مدینـه انجـام مـی شود.