چکیده:
بخش توزیع آب شرکتهای آب و فاضلاب شهری، دارای خصوصیات انحصار طبیعی است و رقابت ناپذیر است و از این رو، باید تحت تنظیم قرار گیرد. هدف از این پژوهش، تنظیم شرکتهای آب و فاضلاب شهری با استفاده از رویکرد تنظیم سقف قیمت در جهت ارتقای بهرهوری این شرکتها است. برای این منظور، با استفاده از دادههای شرکتهای آب و فاضلاب شهری برای دوره 1395-1389 عامل x جهت تنظیم سقف قیمت با استفاده از دو سناریوی رشد بهرهوری و مانده ناکارآیی محاسبه شده است. با توجه به اهمیت موضوع کیفیت خدمات در تنظیم سقف قیمت، در محاسبه عامل x، کیفیت خدمات نیز لحاظ شده است. نتایج تجربی پژوهش، دلالت بر آن دارد که وارد کردن شاخص کیفیت خدمات در محاسبه عاملX، در هر دو سناریو، باعث کاهش در میزان بهبود مورد نیاز در بهرهوری شرکتها شده است. به علاوه، شرکتهایی که کاراتر هستند، x محاسباتی آنها کمتر و در نتیجه، سقف قیمت بالاتری را تجربه میکنند و همین موضوع، شرکتها را به افزایش کارآیی و بهرهوری ترغیب مینماید.
The water distribution department of urban water and wastewater companies is of natural monopoly characteristic, and requires regulating. The aim of this research is to regulate urban water and wastewater companies in Iran using a price-cap regulation approach to improve their productivity. For this purpose, using the data of municipal water and wastewater companies over the period 2011-2016, the X-factor for the price-cap regulation is calculated using two productivity growth and inefficiency balance scenarios. In this scenario building, the quality of service is included in the calculation of the X factor. Experimental results show that the inclusion of the service quality index in the calculation of X-factor reduces the rate of productivity improvement of the companies. In addition, the more efficient companies have the lower X-factors, and as a result, experience a higher price cap. This reality encourages companies to increase their efficiency and productivity.
خلاصه ماشینی:
فصلنامه پژوهشهاي اقتصادي (رشد و توسعه پايدار) ـ سال بيستم ـ شماره دوم ـ تابستان ١٣٩٩ ـ صفحات ٥٢-٢٩ رويکرد تنظيم سقف قيمت در راستاي ارتقاي بهره وري در شرکت هاي آب و فاضلاب شهري ايران 1 فرزانه جايدري 2 فرهاد خداداد کاشي 3 اصغر ابوالحسني هستياني 4 باقر درويشي تاريخ دريافت : ١٣٩٨/٢/١٧ تاريخ پذيرش : ١٣٩٨/٧/١٠ چکيده بخش توزيع آب شرکت هاي آب و فاضلاب شهري، داراي خصوصيات انحصار طبيعي است و رقابت ناپذير است و از اين رو، بايد تحت تنظيم قرار گيرد.
براي اين منظور، با استفاده از داده هاي شرکت هاي آب و فاضلاب شهري براي دوره ١٣٩٥-١٣٨٩ عامل x جهت تنظيم سقف قيمت با استفاده از دو سناريوي رشد بهره وري و مانده ناکارآيي محاسبه شده است .
براي انجام اين مهم در اين پژوهش ، به تنظيم سقف قيمت اين شرکت ها از طريق محاسبه عامل x با استفاده از داده هاي دوره زماني ١٣٩٥-١٣٨٩، ٣٥ شرکت آب و فاضلاب شهري ايران پرداخته ميشود.
به علاوه روش مالم کوئيست مبتني بر DEA براي اندازه گيري بهره وري کل عوامل و تغيير تکنولوژي در دوره مورد مطالعه يعني ٢٠٠٨ تا ٢٠١١ به کار گرفته شده و نتايج نشان ميدهد بهره وري صنعت آب و فاضلاب ايران در طول دوره ٢٠٠٨ تا ٢٠١١ کاهش يافته و در اين مطالعه از شاخص کيفيت آب و خدمات آن استفاده نشده است .
لذا اين پژوهش نسبت به مطالعات داخلي با بکارگيري روش تنظيم سقف قيمت و لحاظ کردن متغيرهاي کيفيت خدمات در اندازه گيري کارآيي و بهره وري شرکت ها، داراي نوآوري است .
Price-cap regulation in the English and Welsh water industry: A proposal for measuring productivity performance.